Эстония
Эстония (Ээсти) диэн Хоту Эуропа дойдута. Кирбиилэhэр сиринэн Латвиялыын соҕуруу уонна Россиялыын илин. Байҕал нөҥүө Финляндиялыын хоту уонна Швециялыын арҕаа. Иэнэ 45,227 км².
| Эстония Республиката Eesti Vabariik |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Өрөгөй ырыата: Mu isamaa, mu õnn ja rõõm (Сахалыы: Мин Аҕа дойдум, мин дьолум уонна үөрүүм) |
||||||
 Location of Эстония (dark green) – in Эуропа (light green & dark grey) |
||||||
| Киин куората (уонна саамай улахан куорат) | Таллинн | |||||
| Ил тыла | Эстон тыла | |||||
| Омуктар | 68.8 % эстоннар 25.6 % нууччалар 2.1 % украиннар 4.5 % атын омуктар |
|||||
| Олохтоохтор ааттара | Estonian | |||||
| Дьаhалтата | Парламент республиката | |||||
| - | Президент | Алар Карис | ||||
| - | Премьер миниистир | Кая Каллас (RE) | ||||
| - | Парламент салайааччыта | Юри Ратас (K) | ||||
| - | Билиҥҥи коалиция | (RE, K) | ||||
| Independence from | Russia and Germany | |||||
| - | Autonomy declared | 12 April 1917 | ||||
| - | Independence declared Officially recognized |
24 February 1918 2 February 1920 |
||||
| - | 1st Soviet occupation | 1940-1941 | ||||
| - | German occupation | 1941-1944 | ||||
| - | 2nd Soviet occupation | 1944-1991 | ||||
| - | Independence restored | 20 August 1991 | ||||
| ЭУ кыттыыта | 1 May 2004 | |||||
| Иэнэ | ||||||
| - | Бүтүн | 45,227 km² (132nd2) 17,413 sq mi |
||||
| - | Уу (%) | 4.45% | ||||
| Олохтоохторо | ||||||
| - | 2007 estimate | 1,340,602[1] (151st) | ||||
| - | 2000 census | 1,376,743 | ||||
| - | Олохтоох чиҥэ | 29/km² (173rd) 75/sq mi |
||||
| БИО (АКП) | 2007 estimate | |||||
| - | Total | $27.633 billion[2] (103th) | ||||
| - | Per capita | $20,584[2] | ||||
| БИО (номинал) | 2007 estimate | |||||
| - | Total | $20.900 billion[2] (91st) | ||||
| - | Per capita | $15,569[2] (41st) | ||||
| Дьини (2005) | 34 (medium) | |||||
| КСИ (2007) | ▲ 0.860 (high) (44th) | |||||
| Валюта | эуро (01.01.2011) (EUR) |
|||||
| Кэм зоната | EET (UTC+2) | |||||
| - | Сайыҥҥы кэм | EEST (UTC+3) | ||||
| Ил домен | .ee3 | |||||
| Телефон кода | +372 | |||||
Географията уларыт
Эстония территорията иэнэ - 45 227 км2; тайааһын дойдута хотутан соҕуруу диэки 240 км уонна арҕаатаг илин диэки 350 км. Кураанах сиринэн Эстония Арассыыйаны уонна Латвияны кытта быысаһаллар. Дойду хотугу-илиҥҥи Европа территориятыгвр өттүгэр бааллар. Эстония улахан өттө намталлаах дэхси сир. Сирин рельебигэр булуус ааспыт суола улаханнык биллэр. Морена кирээдэлэр уонна томтордор үгүстэр. Күөл үксэ манна мууһуруу кэмигэр үөскэбит. Ойурдаах томтордор уонна кирээдэлэр, тыа үүммүт эбэтэр ходуһалардаах, ардыгар сытыары, ардыгар туруору эниэлэрдээх өрүстэр хочолорун кытта солбуһан, сири-дойдуну олус киэргэтэллэр.
Эстония састаабыгар 2355 арыы киирэллэр. Олортон саамай улаханнара - Сааремаа, Хийумаа, Муху, Вормси уонна Кихну араалара. Күөллэртэн саамай улаханнара - Пейпси (Чудское), Пиһква (Псковское) Вырстярв.
Климата сымнаһыардыҥы континентальнай, тэҥис салгынын сабдыалынан. Тохсунньу орто температурата -3,2°C. От ыйын орто температурата +17,8°C.
Быһаарыылар уларыт
Өссө маны көр уларыт
 |
Бу географияҕа туһунан сиппэтэх ыстатыйа. Көннөрөн уонна эбэн биэрэн Бикипиэдьийэҕэ көмөлөһүөххүн сөп. |