Тыгыннар. А.П.Окладников төрүччүтэ

Страленберг суруйарынан, сахалары соҕурууттан Дэҥси тархан – тэгин диэн киһи баһылаан-көһүлээн аҕалбыт. Тыгын өбүгэлэрин быһыытынан араас номохторго, Күрсэн дархан, Мэнги дархан, Дэги дархан, Дэли дархан, Дэри дархан, уонна Бакгадасын дархан, Yөлэн дархан, Игидэй дархан, Мунньан дархан, Хомуйан дархан диэннэр ааттаналлар. Бу дарханнар түҥ былыр олорбут Хаҥалас аатырбыт тойоно Тыгын өбүгэлэринэн уонна аймахтарынан буолаллара. Кинилэр Тыгын курдук биис аҕа баһылыктарын курдук кэпсэнэллэр, аһара элбэх боотурдаахтара, хамначчыттаахтара, кулут дьонноохторо кэпсээҥҥэ киирбит. Н.Г.Золотарев Малдьаҕарга суруйбут үһүйээнинэн, Эллэйтэн Чыкын төрөөбүт, кини уола олус байан, соҕуруу, бүрээт омук сиригэр, Баргузиҥҥа уонна Томскайга бара сылдьыбыт. Кини бас билэр сирэ Бүлүү төрдүттэн Витим төрдүгэр диэри эбит. Ол иһин кини Дойдулаах Сирдээх Дойдууһа дархан диэн аатырбыт. Кини уола Хомуйан дархан аҕатыгар ханан да тиийбэт эбит, норуотун кыайан салайбатах. Бас билэр сирдэрэ арахсан хаалбыттар. Хомуйан дархан уола Таас Табылы буойун да, сэрии да баһылыга буолбатах эбит, ол иһин дархан диэн аат иҥэриллибэтэх. Кини уола Өнүйэ баай аҕатынааҕар быдан баай, өйдөөх уонна күүстээх баһылык эбит, ол эрээри сэрии сирдьитэ – дархан кыайан буолбатах. Кини уолун Уордаах Күннэй диэн ааттаабыттар. Бу киһиттэн Чыкын Хаҥалас уонна Чыкын Мурман төрөөбүттэр, киниэхэ норуот Тыгын диэн аат биэрбит! Кини Бүлүү сирин холбоон, Тыгын диэн аатыран киирэн барбыт. Бу Чыкын диэн аат интириэһинэй. Былыргы түүрдэргэ өссө чыкан диэн титул баар эбит, Кытайтан чиновник диэн өйдөбүллээх киирии тыл.