Бэс ыйын 15

Бэс ыйын 15 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 166-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 167-c күнэ). Сыл бүтүө 199 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Азербайджааҥҥа Омук быыһаммыт күнэ. 1993 сыллаахха Азербайджааҥҥа Гяндж куоракка байыаннайдар өрө турбуттара, гражданскай сэрии саҕаланан испитэ, ону тохтотор туһуттан оччотооҕу салалта Гейдар Алиевы ыҥырбыта, кини бу күн былааска кэлбитэ, уонна ол сэриини тохтоппута.

Түбэлтэлэр

• Б. э. инн. 763 сыл — Ассирияҕа Күн өлүүтүн бэлиэтээн сурукка киллэрбиттэр. Бу түгэни былыргы Месопотамия устуоруйатын хронологиятын чуолкайдыырга туһаммыттара.
• 1410 — Онон өрүһүгэр буолбут быһаарыылаах кыргыһыыга 100000 киһилээх Кытай сэриитэ Илин Монгол сэриитин кыайбыт.
• 1502 — Бүтэһик экспедициятын кэмигэр Христофор Колумб Мартиника арыыны арыйбыт.
• 1752 — Америка учуонайа уонна дойдуну төрүттээчилэртэн биирдэстэрэ Бенджамин Франклин чаҕылҕан электричество буоларын дакаастаабыт.
• 1774 — аҕыйах ый (1774 сыл тохсунньу 17 күнүттэн) Саха сирин бойобуодатынан ананан сулууспалаабыт киһи Ларион Черемисинов дуоһунаһыттан уурайбыт.
• 1842 — Нерчинскэй хаатыргатыттан 1841 сыл кулун тутарыгар күрээбит Манчаары Баһылай төттөрү Нерчинскэйгэ этаабынан ыытыллар. Сүүһүгэр бэчээттээҕинэн билэн, аймаҕар ат уларса тиийбитин туппуттар.
• 1935 — Бүлүү сүнньүгэр алмаас хостонуон сөбүн билгэлээбит Бүлүү куоратын учууталыгар Пётр Староватовка "Үлэ Дьоруойа" аат иҥэриллэр.
• 1954 — УЕФА олохтоммут.
• 1955 — Далдын үрэх тардыытыгар алмаас үөскээбит сирэ аһыллыбыт — «Удачная» диэн ааттаммыт кимберлит трубката — Арассыыйаҕа саамай улахан алмаас үөскээбит сирэ.
• 2001 — СӨ Төрүт сокуонугар уларыйыылар киирбиттэр, холобур "сувереннай" диэн тыллар сотуллубуттар, СӨ нолуогун сулууспата СӨ түмэнигэр бас бэриммэт, быһаччы РФ нолуогун сулууспатыгар бас бэринэр буолбут.
• 2004 — «Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай наҕараадаларын туһунан» сокуон ылыныллыбыт.

Төрөөбүттэр

• 1936 — Мэҥэ Хаҥлас оройуонун Ходоро нэһилиэгэр Филипп Охлопков (2009 өлб.), бэлиитик.

Өлбүттэр

• 1994 — Эллэй Сивцев (31.12.1928 төр.) — саха норуодунай худуоһунньуга. Нам улууһун Хатыҥ Арыы нэһилиэгиттэн төрүттээх. Аҕата Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, учуутал, ийэтэ уран тарбахтаах иистэнньэҥ эбитэ үһү.
• 1999 — Егор Кычкин (06.03.1929 төр.) — судаарыстыбаннай тутуу бэтэрээнэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ.
• 1999 — Иннокентий Д. Корякин (1931 төр.) — саха живописеһа. "Дулуруйар Ньургун Боотур" олоҥхону иллюстрацияласпыт, Опера тыйаатырыгар фойе эркинин ойууласпыт худуоһунньук. Кыра уола Иннокентий эмиэ живописец, педагог.