Пухов Иннокентий Васильевич
Пухов Иннокентий Васильевич (12.03.1904, Курбуһах нэһилиэгэ, Бороҕон улууһа, Саха уобалаһа — 24.11.1979, Москва, ССРС) — тыл үөрэҕин билимнэрин кандидата, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.
Олоҕун олуктараПравить
- 1904 сыл кулун тутар 12 күнүгэр Бороҕон улууһун (билиҥҥи Уус-Алдан улууһа) Бастакы Курбуһах нэһилиэгэр төрөөбүт.
- 1923 сыллахха Байкалов К. К., Якутскай уобалас уонна хотугу кыраай хамандьыырын ситимнээччинэн сылдьыбыт, Саһыл Сыһыыны босхолооһуҥҥа кыттыбыт.
- 1926 сыллаахха Дьокуускайдааҕы Педтехникуму бүтэрбит уонна Иркутскайдааҕы универститека киирбит.
- 1930—1936 сс. — Педтехникум преподавателэ, ону таһынан оскуолаларга үөрэх программаларын уонна учебниктарын бэлэмнээбитэ.ол республики. Саха тылын маҥнайгы букубаарын бэлэмнээбитэ. Бу букубаар уончата бэчээттэнэн тахсыбыта.
- 1936—1941 сс. — Саха издательствотын Москватааҕы отделениетын редактора.
- 1941—1943 сс. — Кыһыл Аармыйаҕа Москва уобалаһын Пушкинскай оройуонун военкоматынан 1941 сыл сэтинньитигэр ыҥырыллыбыт. 1942 сыл муус устар — балаҕын ыйдарыгар Арҕаа фроҥҥа сэриилэспит. Младшай лейтенант. Пулемет взводун хамандыырынан Москваны көмүскэспит. 1942 сыл балаҕан ыйыгар ыараханнык бааһырбыт. Кыһыл Сулус уордьанынан (30.05.1951), «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Германияны кыайыы иһин 1941-1945 сс.» мэтээлинэн наҕараадаламмыт.[1]
- 1943—1944 сс. — Учууталлар таһымнарын үрдэтэр институтун научнай үлэһитэ.
- 1944—1947 сс. — Москва университетыгар фольклористика идэҕэ аспирантураҕа үөрэммит.
- 1947—1954 сс. — Тыл, литература уонна история институтугар научнай үлэһит.
- 1954 сылтан Москваҕа А. М. Горькай аатынан Аан Дойду литературатын институтугар научнай үлэһит.
- 1956 сыллаахха кандидат диссертациятын көмүскээбит. Темата «Идеи и образы олонхо Д. М. Говорова „Модун Мүлдьү“».
- 1979 сыл сэтинньи 24 күнүгэр Москва өлбүтэ. Уҥуоҕа Дьокуускайга Маҕан кылабыыһатыгар баар.
АйымньылараПравить
- Грамматика русского языка для якутской школы. Учебник для 5 класса. — Якутск, 1938.
- Грамматика якутского языка Учебник для 4 класса. — Якутск, 1939.
- Букварь. Якутск, 1938—1963.
- Якутский героический эпос олонхо. — М., 1962.
- От фольклора к литературе. — Якутск, 1980.
БыһаарыыларПравить
- ↑ Наградные документы в электронном банке документов «Подвиг Народа»
СигэлэрПравить
- Тищенко В. В., Тобуроков Н. Н. От истоков к современности. — Пухов И. В. От фольклора к литературе. — Якутск, 1980.
- Биобиблиографический справочник
- Энциклопедия Якутии. — Якутск, 2000.