Саҥа Зеландия

Саҥа Зеландия (ааҥл. New Zealand, Халыып:Lang-mi) диэн Чуумпу океан соҕуруулуу арҕаатыгар баар арыы дойду. Киин куората диэн Уэллиҥтон эбэтэр Уэллингтон.

Саҥа Зеландия New Zealand Aotearoa
Өрөгөй ырыата: "God Defend New Zealand" "God Save the King"
Location of New Zealand
Киин куората		Уэллиҥтон
Largest city		Оклэнд
Ил тыла		Ааҥл тыла (98%) Маори тыла (4.2%)
Омуктар		78% European/Other 14.6% Maori 9.2% Asian 6.9% Pacific peoples
Олохтоохтор ааттара		New Zealander, Kiwi (colloquial) (өссө маны көр: киви)
Дьаhалтата		Парламент демократията уонна конституция монархията
-	Head of State	HM Queen Elizabeth II
-	Governor-General	Anand Satyanand
-	Prime Minister	John Key
-	Speaker	Lockwood Smith
-	Chief Justice	Sian Elias
Тутулуга суох буолуу		Холбоhуктаах Хоруоллуктан
-	Бастакы парламент	Ыам ыйын 25 1854
-	Доминион	Балаҕан ыйын 26 1907
-	Уэстминстер уурааҕа	Ахсынньы 11 1931 (ылыныыта сэтинньи 25 1947)
-	Конституция аакта 1986	Атырдьах ыйын 13 1986
Иэнэ
-	Бүтүн	268,680 km² (75th) 103,738 sq mi
-	Уу (%)	2.1
Олохтоохторо
-	September 2008 estimate	4,280,0005 (122nd (2008))
-	2006 census	4,027,9476
-	Олохтоох чиҥэ	15/km² (204th) 39/sq mi
БИО (АКП)		2007 estimate
-	Total	$112.703 billion
-	Per capita	$26,610
БИО (номинал)		2007 estimate
-	Total	$128.711 billion
-	Per capita	$30,390
Дьини (1997)		36.2 (medium)
КСИ (2007)		▲ 0.943 (high) (19th)
Валюта		New Zealand dollar (NZD)
Кэм зоната		NZST9 (UTC+12)
-	Сайыҥҥы кэм	NZDT (UTC+13)
		(Sep to Apr)
Ил домен		.nz10
Телефон кода		+64

Икки улахан арыылартар турар Хоту арыы уонна Соҕуруу арыы, онтон таhынан хас да кыра арыылардаах. Маори омук Саҥа Зеландияны Aotearoa диэн ааттыыр, "Уhун үрүҥ былыт сирэ" курдук тылбаастанар.

Саҥа Зеландия Аустралияттан 2000 км ыраах баар. Чугас сирдэринэн буолаллар Саҥа Каледония, Фидьи уонна Тонга. Өр кэм устата атын сирдэртэн туспа сайдыбыт буолан, Саҥа Зеландия фауната атыннаах, көтөрдөр элбэхтэр.

Олохтоохторо сүрүннээн Эуропаттан төрүттээх дьон. Дойду төрүт олохтоохторо маори омук. Онтон таhынан Азия уонна Полинезия омуктара бааллар. Ил баhылыга Элизабета II, кини салалтатын оҥорор генерал-губернатор.