Балаҕан ыйын 26

Балаҕан ыйын 26 диэн Григориан халандаарыгар сыл 269-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 270-c күнэ). Сыл бүтүө 96 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Аан дойдутааҕы контрацепция күнэ
• Европа Сойууһа — Европатааҕы тыллар күннэрэ
• Кытай Кытай, Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ (Тайвань), Гонконг Гонконг — Күһүн ортото
• АХШ АХШ — Үтүө ыаллыылар күннэрэ
• Эквадор Эквадор — Дойду былааҕын күнэ
• Саҥа Зеландия Саҥа Зеландия — Доминион күнэ (1907, Улуу Британияттан тутулуга суох буолуу)
• Йемен Йемен — Өрөбөлүүссүйэ күнэ

Түбэлтэлэр

• 1580 — Аатырбыт Англия пирата Фрэнсис Дрейк аан дойдуну эргийэн дойдутугар тиийбит.
• 1887 — АХШ айааччыта Эмиль Берлинер граммофону патеннаабыт.
• 1960 — Куба баһылыга Фидель Кастро ХНТ устуоруйатыгар саамай уһун тылы эппит — 4 чаас 29 мүнүүтэ.
• 1983 — Сэбиэскэй Сойууска дьуһуурунай офицер Станислав Петров ядернай ракета көтөн иһэр сигналын сымыйа диэн быһаарбыт, "тревога" биллэрбэтэх. Инньэ гынан ядернай сэрии саҕаланыахтааҕын мүлчүрүппүт. Кэлин киниэхэ элбэх дойдулар ардыларынааҕы наҕараадалары туттарбыттара, кини туһунан "Аан дойдуну быыһаабыт киһи" диэн киинэ устубуттара.
• 2003 — Бикипиэдьийэ иннинээҕи Нупедия диэн бырайыак үлэтэ тохтотуллубут.
• 2008 — Монголия киин куоратын Улаанбаатар кытыытыгар Чыҥыс Хаан саамай улахан статуята аһыллыбыт, үрдүгэ — 40 м.

Төрөөбүттэр

• 1882 — Алексей Гастев — нуучча революционера, боропсойуус диэйэтэлэ, бэйиэт уонна суруйааччы, үлэ хаамыытын уонна тэрээһинин тэрийии теоретига уонна Үлэ киин үнүстүүтүн салайааччыта.
• 1892 — Марина Цветаева — нуучча бэйиэтэ, тылбаасчыта, XX үйэ бөдөҥ бэйиэтттэриттэн биирдэстэрэ.
• 1911 — Анастасия Парникова — саха устуоруйатын чинчийбит учуонай, история билимин хандьыдаата.
• 1919 — Иннокентий Попов — устуоруйа билимин хандьыдаата, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа. Саха государственнай университетын ректора (1959—1973).
• 1933 — Иван Алексеев — бэйиэт, драматург, суруналыыс. Арассыыйа Суруйааччыларын холбоһуктарын чилиэнэ. СӨ култууратын үтүөлээх диэйэтэлэ.
• 1939 — Федор Зыков — устуоруйа билимин хандьыдаата, сахалар материальнай култуураларыгар идэлээх этнограф.
• 1954 — Егор Старостин - Байаҕантай (28.07.2018 өлб.) — теплофизик, геокриолог учуонай, техническэй билим дуоктара, Хоту дойду физикаҕа-техникаҕа кыһалҕаларын үнүстүүтүн дириэктэрэ, бэйиэт, Саха Өрөспүүбүлүкэтин суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ.
• 1965 — Пётр Порошенко — Украина судаарыстыбатын уонна бэлиитикэтин диэйэтэлэ, урбаанньыт уонна миллиардер, 2014-2019 сылларга Украина бэрэсидьиэнэ.

Өлбүттэр

• 2001 — Анастасия Парникова — саха устуоруйатын чинчийбит учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.