1960
| Сыллар |
|---|
| 1956 1957 1958 1959 — 1960 — 1961 1962 1963 1964 |
| Уоннуу сыллар |
| 1930-с 1940-с 1950-с — 1960-с — 1970-с 1980-с 1990-с |
| Үйэлэр |
| XIX үйэ — XX үйэ — XXI үйэ |
1960 сыл.
Туох буолбутаПравить
ТохсунньуПравить
- Тохсунньу 1 — "Мирнинский рабочий" хаһыат бастакы нүөмэрэ тахсыбыт. Мирнэй куоратыгар нуучча тылынан нэдиэлэҕэ түөртэ тахсар.
- Тохсунньу 19 — Дьоппуон уонна Америка Холбоһуктаах Штааттара Хардарыта куттал суох буолуутун туһунан дуогабар түһэрсибиттэр. Бу кыттыгастыы дуогабар билиҥҥээҥҥэ диэри күүһүгэр сылдьар.
- Тохсунньу 22 — Билиҥҥи Мирнэй улууһун хоту өттүгэр Сохсолоох үрэҕэр «Айхал» диэн ааттаммыт кимберлиит туруупката булуллубут. Кэлин манна Айхал бөһүөлэгэ тутуллубута.
- Тохсунньу 23 — Океанологтар Жак Пикар уонна Дон Уолш «Триест» диэн батискаф иһигэр олорон Чуумпу далайга баар Мариана суолаҕар рекорд буолбут 10916 м дириҥҥэ түспүттэр.
- Тохсунньу 25 — ССРС-ка ГУЛАГ (Главное управление исправительно-трудовых лагерей, трудовых поселений и мест заключения) сабыллыбыт.
ОлунньуПравить
- Олунньу 8 — Голливудка «Айхал аллеятыгар» бастакы 8 сулус олордуллубут.
- Олунньу 13 — Франция ядернай дэлби тэптэрии тургутуутун оҥорон, ядернай сэрии сэптээх төрдүс дойду буолбут.
- Олунньу 25 — Владимир Монастырев — 2003 сылтан Гуманитарнай чинчийии институутугар саха тылын быһаарыылаах тылдьытын секторын сэбиэдиссэйэ (2010 сылтан — лексикография сектора), филология билимин хандьыдаата.
АлтынньыПравить
- Алтынньы 12 — ССРС баһылыга Никита Хрущев ХНТ-га аатырбыт тыл этиитэ. Филипиин этиитин утары саҥара туран, уутугар-хаарыгар киирэн, бачыыҥкатын устан остуолу тоҥсуйбут.
- Алтынньы 31 — Бүлүү өрүһүгэр ГЭС тутуллан бүппүт.
ТөрөөбүттэрПравить
- Романова Евдокия Петровна - саха живописеһа
- Сабырык (Родионов Константин Константинович) - Мэҥэ-Хаҥалас биллиилээх кыраайы үөрэтээччитэ
- Тохсунньу 2 — Ариадна Борисова — суруйааччы, тылбаасчыт, СӨ култууратын туйгуна.
- Тохсунньу 11 — Готовцева Лина Митрофановна — сомоҕо домохтору үөрэтэр саха лингвист учуонайа, филологическай билим кандидата.
- Тохсунньу 26 — Нина Васильева — Саха Сирин норуоттарын култуураларын уонна итэҕэлин устуоруйатыгар биллибит специалист, устуоруйа билимин хандьыдаата.
- Олунньу 1 — Афанасий Егоров — «Күөх өрөспүүбүлүкэ» уопсастыбаннай тэрилтэ салайааччыта, хас да «Эксмо» кыһаҕа тахсыбыт кинигэлэрдээх суруйааччы.
- Олунньу 25 — Монастырев Владимир Дмитриевич — филология билимин кандидата.
- Кулун тутар 3 — Петр Баснаев — П. А. Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырын артыыһа, тыйаатыр уонна киинэ артыыһа.
- Кулун тутар 27 — Баснаев Петр Николаевич — П. А. Ойуунускай аатынан Саха академическай театрын артыыһа, театр уонна киинэ артыыһа
- Муус устар 11 — Попова Лилия Леонидовна - саха живописеһа.
- Муус устар 23 — Христофорова-Сидельникова Матрёна Иннокентьевна — П. А. Ойуунускай аатынан Саха тыйаатырын артыыһа.
- Муус устар 28 — Избекова Евдокия Игнатьевна — филология билимин кандидата.
- Бэс ыйын 16 — Быганова Вера Ивановна — филология билимин хандьыдаата.
- Атырдьах ыйын 3 — Александр Борисов (2019 өлб.) — СӨ судаарыстыба уонна түмэт дьайыксыта, П.И. Дудкин аатынан СӨ Судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата, СӨ сибээһин үтүөлээх үлэһитэ.
- Балаҕан ыйын 9 — Ермолаев Семен Никонович (Сиэн Өкөр) — драматург, киносценарист, суруйааччы, суруналыыс.
- Алтынньы 27 — Валерий Шадрин — эбэҥки бастакы композитора, СӨ үтүөлээх диэйэтэлэ, СӨ култууратын туйгуна.
- Алтынньы 30 — Диего Марадона — Аргентина футболиһа уонна тренерэ, аан дойду чөмпүйүөнэ (1986).
- Ахсынньы 18 — Валерий Луковцев — өр сыллар тухары (2020 сылга диэри) «Бичик» кинигэ кыһатын сүрүн эрэдээктэрэ, Баайаҕа нэһилиэгин (Таатта улууһа), Мэҥэдьэк нэһилиэгин (Ньурба улууһа) уонна Таатта улууһун Ытык киһитэ.
ӨлбүттэрПравить
- От ыйын 27 — Носов Михаил Михайлович (1887 — 1960), Саха норуодунай худуоһунньуга, чинчийээччи-этнограф.
- Балаҕан ыйын 9 — Решетников Петр Михайлович (11.06.1915—09.09.1960) — Саха театрын артыыһа, киинэ артыыһа.