Муус устар 21
күнэ-дьыла
Муус устар 21 диэн Григориан халандаарыгар сыл 111-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 112-c күнэ). Сыл бүтүө 254 күн баар.
Бэлиэ күннэр
уларыт- Арассыыйа — Олохтоох салайыныы күнэ[2]
- АХШ, Техас — Сан-Хасинто күнэ
- Бразилия — Тирадентис күнэ. 1792 с. Рио-де-Жанейро куоракка португалецтар де Тирадентис диэн Бразилия тутулуга суох буолуутун иһин охсуһааччыны илиитин-атаҕын быһан өлөрбүттэр
- Улуу Британия — Чэй күнэ
- Вьетнам — Кинигэ күнэ
- Ииндийэ — Судаарыстыбаҕа сулууспа күнэ
- Индонезия — Картини күнэ
- Италия — Рим куорат олохтоммут күнэ
- Кения — Мас олордуутун күнэ
- Миэксикэ — Веракрус дьоруойдуу көмүскэниитин күнэ
- Пакистаан — Икбал күнэ (Пакистаан аҕатынан ааҕыллар 1938 с. өлбүт бэйиэт, Мусульмаан лиигэтин бэрэсидьиэнэ Мухаммад Икбалга аналлаах)
- Хотугу Кэриэйэ — Кан Пан Сок төрөөбүт күнэ
Түбэлтэлэр
уларыт- Б.э.и. 753 сыллаахха Рим куорат тутуллуута саҕаламмыт (бу күнү-дьылы өссө I үйэҕэ устуоруктар ааҕан таһаарбыттара).
- 1519 — Миэксикэ кытылыгар Испания конкистадора Эрнан Кортес тиксибит.
- 1526 — Хотугу Ииндийэҕэ узбек бэйиэтэ, Улуу Моҕуоллар династияларын бастакы ыраахтааҕыта Бабуур Дели султаанын Ибрахим-шааҕы үлтүрүппүт.
- 1782 — Сиам хоруола Бангкок куораты олохтообут.
- 1816 — Дьобуруопа улуу бэйиэтэ Байрон матымаатык ойоҕуттан араҕан Ааҥылыйаттан көһөн барбыта уонна 8 сыл буолан баран Грецияҕа өлбүтэ. Соҕотох кыыстара Ада Лавлейс аан дойдуга бастакы барыгыраммыыс быһыытынан биллэр.
- 1917 — саха интэлигиэнсийэтин "Көҥүл" сойууһа тэриллибит. Сойуус бастыҥ кыттыылаахтарынан Василий Никифоров-Күлүмнүүр, Гавриил Ксенофонтов, Роман Оросин, Дмитрий Слепцов, Кузьма Гаврилов, Н.Д. Леонтьев, Михаил Артемьев буолбуттара. Бу Сойуус Саха сиригэр сиэмистибэни(земство) киллэрэр соруктааҕа. Оттон земство Саха сиригэр национальнай-территориальнай аптаныамыйаны бигэргэтиигэ бастакы үктэл быһыытынан көрүллэрэ.
- 1918 — Сэбиэскэй бырабыыталыстыба Ис Арассыыйа уонна Сибиир мусульмааннарын Милли меджлиһин суох гыммыт.
- 1925 — Чувааш аптаныамыйалаах уобалаһа өрөспүүбүлүкэ буолбут - Чувааш АССР.
- 1954
- 1960 — Бразилия саҥа киин куоратынан онно анаан тутуллубут Бразилиа буолбут. Куорат түөрт сыл иһигэр архытыактар Оскар Нимейра салалтатынан тутуллубута
- 1967
- 1989 — Кытай киин куоратыгар Тяньаньмэнь болуоссакка 100 000 устудьуон реформатор Ху Яобаны ахтар санаалаах мустубут.
- 1991 — Чурапчыттан төрүттээх уһун дьыстаансы устарга сүүрүүк Артур Феофанов чэпчэки атлетикаҕа сахалартан ССРС успуордун бастакы маастара буолбута.
- 2001 — Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ скульптор Эдуард Пахомовка анаммыт.
- 2019
- Шри-Ланкааҕа хас да теракт буолбут.
- Украина быыбарын иккис тууругар Владимир Зеленскай ордук элбэх куолаһы ылбыт.
Төрөөбүттэр
уларыт- 1471 — Албрехт Дүрер, ниэмэс уруhуйдьута
- 1926 — Елизавета II, 1952 сыллаахтан Улуу Британия ыраахтааҕыта
Өлбүттэр
уларыт- 1910 — "Том Сойеры" суруйбут АХШ суруйааччыта Марк Твен
- 1946 — Дьон Мейнард Кейнс, Британия экэнэмииһэ.
- ↑ Международные дни(нууч.). www.un.org (6 Тохсунньу 2015). Тургутулунна 13 Тохсунньу 2020.
- ↑ День местного самоуправления в России.