1964 сыл

1964 сыл.

Туох буолбута

Тохсунньу

• Тохсунньу 8 — АХШ бэрэсидьиэнэ Линдон Б. Джонсон дойдуга «дьадайыыны утары сэриини» биллэрбит. Уон сыл иһигэр дьадаҥы дьон ахсаана 17,3%-тан 11,1%-ҥа диэри намтаабыт.
• Тохсунньу 11 — АХШ сүрүн хируура Лютер Терри, «Табах тардыы уонна доруобуйа» диэн киэҥник биллибит отчуотун таһаарбыт. Отчуокка табах тардыы доруобуйаҕа сэрэхтээҕэ этиллибит, мантан сылтаан дойду иһигэр уонна аан дойду да үрдүнэн табахтааһыны утары миэрэлэр ылыллыбыттар.

Олунньу

• Олунньу 1 — «Битлз» бөлөх АХШ-ка хит буолбут бастакы ырыатын «I Want to Hold Your Hand» таһаарбыт.
• Олунньу 25 — Ленинградка кардиохирург Василий Колесов ССРС-ка бастакынан ситиһиилээхтик үлэлии сытар сүрэх тымырыгар шунт туруорбут.

Кулун тутар

• Кулун тутар 27 — Аляскаҕа буолбут сир хамсааһынын түмүгэр 118 киһи өлбүт.

Муус устар

• Муус устар 13 — артыыс Сидни Пуатье бастыҥ эр киһи оруолун иһин Оскар бириэмийэтин ылбыт бастакы хара тириилээх американец буолбут.
• Муус устар 24 — Ньурба аатырбыт сылгыһытыгар Николай Михайловка «Саха АССР үтүөлээх сылгыһыта» аат иҥэриллибит. Мэҥэдьэк сылгыта туспа боруода буоларыгар кылаатын киллэрбит киһи.

Ыам ыйа

• Ыам ыйын 11 — ССРС-ка «Мелодия» грамзапись фирмата олохтоммут.
• Ыам ыйын 29 — Палестинаны босхолуур тэрилтэ олохтоммут.

Бэс ыйа

• Бэс ыйын 8 — Исландия ЮНЕСКО-ҕа киирбит.
• Бэс ыйын 12 — Соҕуруу Африкаҕа апартеиды утары охсуспут активист Нельсон Мандела олоҕун тухары түрмэ хаайыытыгар ууруллубут. Кини хаайыыга 27 сыл олорон баран 1990 сыллаахха босхоломмута уонна 1994-1999 сылларга Соҕуруу Африка Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнэ буолбута.

Алтынньы

• Алтынньы 1 — Дьоппуоҥҥа «Синкансэн» диэн түргэн пуойастар сырыылара аһыллыбыт. Маҥнай кинилэр Токио уонна Осака куораттар ыккардыларыгар сүүрбүттэр.

• Алтынньы 14 — ССРС-ка Никита Хрущев былаастан туоратыллыбыт. Леонид Брежнев ЦК КПСС бастакы сэкирэтээринэн буолбут. Кини 18 сыл тухары, 1982 сыллаахха диэри ССРС баһылыгынан олорбута.
• Алтынньы 15 — Аан дойдуга саамай уһун «Дружба» нефтепровод үлэтин саҕалаабыт. «Дружбанан» ниэп Волга-Урал эрэгийиэниттэн Илин Европа дойдуларыгар тиийэр.
• Алтынньы 16 — Кытай бастакы ядернай буомбатын тургутуутун ыыппыт.
• Алтынньы 16 — Синцзяҥҥа Тарим дэхси сиригэр Кытай бастакы атомнай бомбатын дэлби тэптэрбит.

Сэтинньи

• Сэтинньи 29 — Саха норуодунай бэйиэтэ диэн ытык аан аан бастаан бэйиэт Эллэйгэ иҥэриллибит.

Төрөөбүттэр

• Тохсунньу 7 — Николас Кейдж — Америка артыыһа, кинорежиссёра уонна продюсера, «Оскар» бириэмийэ лауреата.
• Тохсунньу 12 — Джефф Безос — Эмиэрикэ урбаанньыта, Amazon.com интэрниэт-маҕаһыын төрүттээччитэ уонна тойоно, Blue Origin аэрокосмическай компания төрүтээччитэ уонна бас билээччитэ, уонна бэчээттиир дьиэ The Washington Post бас билээччитэ. 2017-2021 сылларга аан дойду саамай баай киһитэ.

• Олунньу 8 — Герман Греф — Арассыыйа бэлиитигэ уонна баҥкыыра, 2007 сыллаахтан Сбербаан бырабылыанньатын бэрэстээтэлэ.

• Кулун тутар 8 — Ушницкай Василий — саха омугун эрдэтээҥи устуоруйатын үөрэтэр чинчийээччи, историческай билим кандидата.

• Муус устар 9 — Дьокуускайга Наталья Николаева — саха живописеһа, АГИКИ преподавателэ.
• Муус устар 10 — Данил Макеев, суруйааччы, 2015-2020 сс. "Чолбон" сурунаал бас эрэдээктэрэ.

• Ыам ыйын 5 — Сергей Ларионов, «ЛОРП» ААО генеральнай дириэктэрэ.
• Ыам ыйын 9 — Михалева Наталья Владимировна — Сайа, поэтесса.

• Бэс ыйын 14 — Елена Слепцова – Куорсуннаах — бэйиэт, прозаик, саха бастакы идэтийбит дрессировщиктарыттан биирдэстэрэ, СӨ үтүөлээх артыыһа. Айар интэриэһэ киэҥин сөҕөллөр. Бөдөҥ прозаҕа үлэлиир тарбахха баттанар саха суруйааччыларыттан биирдэстэрэ. Көстүбэт күүстэри ойуулуур кэпсээннэрин ааҕан киһи этэ аһыллар. Экзюпери "Кыра тыгынын" тылбаастаабыта. Аныгы саха өйдөөтүн диэн, олоҥхону эспэримиэн быһыытынан проза оҥорон бэчээттэппитэ билигин киһи хантан да булбат кинигэтэ буолан турар.

• От ыйын 30 — Боякова Сардана Ильинична, история билимнэрин доктора.

• Алтынньы 1 — Афанасий Максимов — “Якол”, "Илин", “Илин Тур” тэрилтэлэри төрүттээччи урбаанньыт, СӨ бэлиитигэ, Ил Түмэн II, III, IV ыҥырыыларын дьокутаата, Дьокуускай куорат дууматын III ыҥырыытын дьокутаата, 2003-2008 сылларга “Саханефтегаз” ННГК ААО бэрэсидьиэнэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин авиациятын үтүөлээх үлэһитэ.

• Алтынньы 26 — Евсеев Матвей Николаевич, «Анаабыр алмаастара» алмаас хостуур тэрилтэ салайааччыта.

Өлбүттэр

• От ыйын 4 — Петров Прокопий Устинович (1913—1964), саха учуонайа, историк.
• Сэтинньи 26 — Горохов Кирилл Иванович (1928—1964), устуоруйа билимин хандьыдаата.
• Ахсынньы 10 — Павел Кугаевскай — РСФСР уонна Саха АССР оскуолаларын үтүөлээх учуутала.
• Ахсынньы 16 — Слепцов Николай Дмитриевич (Туобулаахап) (1912—1964), суруйааччы, драматург, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа.