Кулун тутар 8
күнэ-дьыла
Кулун тутар 8 диэн Григориан халандаарыгар сыл 67-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 68-c күнэ). Сыл бүтүө 298 күн баар.
Бэлиэ күннэр
уларыт- ХНТ — Аан дойду дьахталларын күнэ. 1908 сыллааҕы дьахталлар бэйэлэрин бырааптарын туруулаһан хаамыыларыттан саҕаланар. Холбоһуктаах наассыйалар тэрилтэлэрэ аан бастаан 1975 сыллаахха бэлиэтээбитэ.
- Сирия — Өрөбөлүүссүйэ күнэ (ثورة الثامن من اذار, 'Ṯaurät aṯ-Ṯāmin min Āḏār)
- Балкаар омугун күүһүнэн көһөрүүнү саныыр күн.
- Пиибэ көөнньөрөөччү дьахталлар күннэрэ (ааҥл. International Women's Collaboration Brew Day, 2013 сыллаахтан бэлиэтэнэр). Бу күн пиибэ буһарар дьахталлар сүбэлэһэн баран пиибэ ханнык эрэ биир көрүҥүн буһараллар.
Түбэлтэлэр
уларыт- 1010 — Фирдоуси «Шахнаме» бэйиэмэни бүтэрбит.
- 1702 — Мария II балта Анна Англия, Шотландия уонна Ирландия ыраахтааҕылара буолбут. Ол кэмҥэ Улуу Британия диэн аатынан холбоһон үөскээбит дойду бастакы ыраахтааҕыта.
- 1722 — Ираан Сефевидтарын импиэрийэтэ Гульнабад аттынааҕы кыргыһыыга Афганистаан сэриититтэн хотторбут.
- 1736 — Надир-шах, Афшаридтар династияларын саҕалааччы, Ираан ыраахтааҕыта буолбут.
- 1817 — Нью-Йорктааҕы пуонда биржата арыллыбыт.
- 1844 — Оскар I хоруол Швеция уонна Норвегия бүрүстүөлүгэр олорбут.
- 1844 — Альтинг, Исландия түмэнэ 45 сыл буолан баран сөргүтүллүбүт.
- 1910 — Социалистыы Интернационал (Копенгаген) быһаарыытынан кулун тутар 8 күнэ Аан дойдутааҕы дьахтар күнүнэн биллэриллибит.
- 1917 — урукку истиилинэн олунньу 23 күнүгэр, саҥа ааҕыынан кулун тутар 8 күнүгэр Петроградка суфражисткалар «Килиэби уонна эйэни!» диэн луоһуннаах демонстрациялара буолбут. Нөҥүө күнүгэр Путиловскай собуот оробуочайдара забастовкалаабыттар, бэлииссийэни кытта харсыылар буолбуттар. Олунньутааҕы өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт.
- 1930 — Ииндийэҕэ Махатма Ганди салалтатынан аҥылычааннарга бас бэриммэт буолуу хампаанньата саҕаламмыт.
- 1942 — Аан дойду иккис сэриитэ: Голландия Ост-Индията Яваны дьоппуоннарга туран биэрбит.
- 1942 — Аан дойду иккис сэриитэ: Япония сэриилэрэ Рангуну уонна Бирманы Британияттан былдьаабыттар.
- 1950 — ССРС атомнай буомбалааҕын туһунан биллэрбит.
- 1963 — Кытай Арассыыйаны кытта 1858 сыллаахха түһэрсиллибит Айгуннааҕы сөбүлэҥи тохтоторун биллэрбит, сирдэрин төттөрү көрдөөбүт.
- 1965 — Дьахтар күнэ Сэбиэскэй Сойууска өрөбүл күнүнэн биллэриллибит.
- 1993 — Бивис уонна Баттхед диэн ойуулук дьоруойдара MTV-га аан бастаан тахсыбыттар.
- 1995 — Британия «Глаксо» хампаанньата «Уэллком фаундейшн» хампаанньаны хонтуруоллуур буолбут, онон аан дойдуга саамай улахан фармацевтика тэрилтэтэ буолбут.
- 1997 — Yahoo! хампаанньа RocketMail диэн босхо E-mail сервиһи атыыласпыт. Yahoo! Mail баар буолбут
- 2014 — Кытайга көтөн испит 239 киһилээх Малайзия Boeing 777-200ER сөмүлүөтэ сураҕа суох сүппүт.
Төрөөбүттэр
уларыт- 1932 — Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Иккис Баатара нэһилиэгэр Колесов Гавриил (1997 өлб.) — саха суруйааччыта, Саха АССР норуодунай артыыһа.
- 1946 — Кашин Виталий (03.01.2010 өлб.) — история билимин кандидата.
- 1964 — Ушницкай Василий — саха омугун эрдэтээҥи устуоруйатын үөрэтэр чинчийээччи, историческай билим кандидата.
- 1974 — Амма оройуонун Болугур сэлиэнньэтигэр Семен Григорьев — палеонтолог учуонай, ХИФУ Сэлии түмэлин дириэктэрэ (2020 с. өлб.)
Өлбүттэр
уларыт- 1755 — Крашенинников Степан (1711 төр.), нуучча Камчаатканы чинчийээччитэ.
- 1950 — Сергей Бахрушин, үс томнаах "Саха сирин устуоруйатын" ("История Якутии") сүрүн эрэдээктэрэ.