1736
Сыллар |
---|
1732 1733 1734 1735 — 1736 — 1737 1738 1739 1740 |
Уоннуу сыллар |
1700-с 1710-с 1720-с — 1730-с — 1740-с 1750-с 1760-с |
Үйэлэр |
XVII үйэ — XVIII үйэ — XIX үйэ |
1736 сыл.
Туох буолбута
уларытКулун тутар-атырдьах ыйа
уларыт- Кулун тутар 8 — Надир-шах, Афшаридтар династияларын саҕалааччы, Ираан ыраахтааҕыта буолбут.
- Бэс ыйын 30 — туурактар Азов кириэппэһи төгүрүктээһиннэрин тохтоппуттар. Куорат бүтэһиктээхтик Арассыыйа киэнэ буолбут.
- Атырдьах ыйын 3 — Улуу Хотугу эспэдииссийэ Баһылай Прончищев салайааччылаах төрдүс этэрээтэ Өлөөн өрүһүн төрдүттэн байҕал устун айаннаан Анаабыр өрүһүн төрдүгэр тиийбит. Тохтоон баран геодезист Чекины өрүһү ойуулата уонна олохтоохтор кэпсээбит тимирдэрин көрдөтө ыыппыт.
Сэтинньи
уларыт- Сэтинньи 4 — Дьокуускай куоракка кэлэ сылдьар учуонай Герард Миллер Оелго Куннеков уонна Идельги Бигеков диэн Хаҥалас кинээстэрин кытта кэпсэтэн Эр Соҕотох туһунан үһүйээни сурунан ылар. Оелго Тыгын уолун Беджоко (Бөдьөкө) хос сиэнэ, оттон Идельги — Тыгын уолун Ыбаха сиэнэ буолара ыйыллар. Ону тэҥэ Тыгынтан саҕаламмыт сэттэ көлүөнэни ааттаан туран, барыта 146 киһини ааттарын-суолларын суруйбут. Оелго маны таһынан бэйэтин эһэтин Мазары буоларын эппит[1].
- Сэтинньи 6 — Михаил Ломоносов Марбург университетыгар үөрэххэ киирбит.
Төрөөбүттэр
уларыт- Тохсунньу 30 — Джеймс Уатт — Шотландия инженер-механига, айааччы, паар массыынатын айбыт киһи.
Өлбүттэр
уларыт- ↑ Марк Григорьев, Василий Алексеев Маһары Бозеков Кэбээйитээҕи, Горнайдааҕы сыдьааннара. — Бэрдьигэстээх: "Үлэ күүһэ" хаһыат эрэдээксийэтэ, 2021. — С. 6-7. — 48 с.