Тохсунньу 30

Тохсунньу 30 диэн Григориан халандаарыгар сыл 30-с күнэ. Сыл бүтүө 335 күн (ордук хонуктаах сылга 336 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

• Ииндийэ Ииндийэ — Көҥүл иһин охсуһууга охтубуттар кэриэстэбиллэрин күнэ
• Азербайдьан Азербайдьан — Таможня үлэһиттэрин күнэ
• Франция Франция — Круассан күнэ
• Бразилия Бразилия — Саудаде күнэ (порт. саудаде — сайыһыы, ахтылҕан, сырдык курус, ностальгия — португаал тыллаахтар туттар уустук өйдөбүллэрэ)

Түбэлтэлэр

• 1648 — Нидерланды уонна Испания ыккардыларынааҕы Аҕыс уон сыллаах сэрии түмүктэммит. Аан дойду бастакы буржуазнай дойдута - Нидерланды - тутулуга суоҕа билиниллибит.
• 1703 — Дьоппуоҥҥа бусидо диэн самурай кодексын кытаанахтык тутуспуттарынан номоххо киирбит 47 ронин тойонноро өлөрүллүбүтүн иэстэспиттэр.
• 1930 — Ленскэй улууһа тэриллибит.
• 1951 — Уус-Алдан улууһун Танда сэлиэнньэтигэр олохтоох учуутал уонна краевед Иван Готовцев көҕулээһининэн устуоруйа уонна өрөбөлүүссүйэ түмэлэ аһыллыбыт. Түмэлгэ Петровскай Г.И. аата иҥэриллибитэ.
• 1968 — Саха култууратын үлэһиттэрин III сийиэһэ саҕаламмыт.
• 1968 — Вьетнам сэриитин саҕана Вьетконг уонна Хотугу Вьетнам аармыйата Тет кимэн киириитин саҕалаабыттар. Бу сэриигэ хомуньуустар бастакы улахан кимэн киириилэрэ этэ. Мантан сылтаан Америка дьоно-сэргэтэ кыайыыны ситиһэргэ эрэллэрин сүтэрбиттэрэ.
• 1982 — Америкаҕа 15 саастаах Ричард Скрента бастакы көмпүүтэр вирустарыттан биирдэстэрин суруйбут.

Төрөөбүттэр

• 1736 — Джеймс Уатт — Шотландия инженер-механига, айааччы, паар массыынатын айбыт киһи.
• 1882 — Франклин Делано Рузвельт — АХШ 32-с бэрэсидьиэнэ (1933—1945).
• 1893 — Иван Платонов — Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Иккис Наахара нэһилиэгин маҥнайгы учуутала.
• 1923 — Леонид Гайдай — киинэ режиссёра, сценарист, артыыс, ССРС норуодунай артыыһа.
• 1908 — Григорий Тарскай — тылбаасчыт уонна библиограф, ССРС суруналыыстарын уонна суруйааччыларын сойуустарын чилиэнэ, Саха АССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ.
• 1938 — Ислам Каримов — Узбекистан бастакы бэрэсидьиэнэ (1990—2016).
• 1948 — Владимир Игнатьев — саха худуоһунньук-дизайнера, график, Саха Өрөспүүбүлүкэтин дьаралыгын ааптардарыттан биирдэстэрэ.
• 1959 — Ирина Пудова — саха балерината, Дьокуускайдааҕы Опера уонна балет тыйаатырын солистката, СӨ үтүөлээх артыыһа.

Өлбүттэр

• 1944 — Мартын Тепляков (10.01.1918 төр.) — сэрии иннинэ Алдаҥҥа көмүскэ үлэлээбит Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа.
• 1948 — Махатма Ганди (дьиҥнээх аата Моhандас Карамчанд Ганди) — Ииндийэ тутулуга суох буолуутун хамсааhынын тутаах басхана. Сатьяграhа диэн тиранияны күргүөмнээх олохтоох бас бэринимиинэн утарылаhыы бөлүһүөпүйэтин айааччыта.