Муус устар 28

Муус устар 28 диэн Григориан халандаарыгар сыл 118-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 119-c күнэ). Сыл бүтүө 247 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Аан дойдуга Үлэ харыстабылын күнэ. Дьон болҕомтотун үлэҕэ өлүү уонна эчэйии кыһалҕатыгар тардар соруктаах 2003 сылтан Үлэ тэрилтэтин көҕүлээһининэн бэлиэтэнэр
• Афганистаан Афганистаан — Афганистаан норуота джихадка кыайыытын күнэ
• Арассыыйа Арассыыйа — Суһал көмө үлэһитин күнэ

Түбэлтэлэр

• 224 — Хормоздган аттынааҕы кыргыһыы. Ардашир I ыраахтааҕы Артабан V ыраахтааҕыны кыайбыт уонна өлөрбүт, онон биэс үйэ тухары билиҥҥи Ираан сирдэригэр баһылаан олорбут (б.э.и. 247 сылтан) Парфия импиэрийэтэ сууллубут. Аршакидтар оннуларыгар Сасанидтар династиялара кэлбит, бу саҥа династия 427 сыл тухары Ирааны салайбыта.
• 1566 — Уордаах Уйбаан бирикээһинэн Вологда кириэмилин тутуу саҕаламмыт.
• 1686 — Исаак Ньютон «Айылҕа бөлүһүөпүйэтин математикаҕа олоҕуруута» диэн үлэтин бастакы туомун көрдөрбүт.
• 1799 — Милан куораты нуучча сэриилэрэ ылбыттар.
• 1804 — Санкт-Петербурга Педагогическай институт аһыллыбыт, бу институт 1819 сыллаахха Санкт-Петербуурдааҕы университет буолбута.
• 1848 — Суруйааччы Михаил Салтыков-Щедрин Вяткаҕа көскө ыытыллыбыт.
• 1879 — Тырнов куоракка буолбут тэрийэр мунньах Болгария Конституциятын ылыммыт.
• 1907 — "Якутский край" хаһыат наборщига Алампа Соппуруонап бүтүн олоҕун тапталын Евдокия Яковлеваны ойох ылар. Бу кэмҥэ Алампа сайын аайы Булуҥҥа Кирилэ Дабыыдап балыктыыр биригээтэтигэр суруксуттуур эбит. Эһиилигэр борокуотунан Булуҥҥа чугаһаан иһэн улахан тыалга түбэһэллэр, баарсаҕа тимирэн эрэр дьону быыһыы сылдьан хат дьахтар дэҥнэнэр, онно оҕо куотар. Бу ыал оҕоломмотохторо. Уһулуччулаах бэйиэт элбэх хоһооно Дуунньатыгар анаммыта. Евдокия Константиновна 1971 сыллаахха 80 сааһын туолан баран өлбүтэ.
• 1919 — Нациялар Лигалара тэриллибит.
• 1920 — Азербайджан Сэбиэскэй Социалистыы Өрөспүүбүлүкэтэ тэриллибит.
• 1945 — Берлииҥҥэ Рейхстаагы ылыы саҕаламмыт.
• 1947 — Саха сиринээҕи наука чинчийэр базата тэриллибит (билигин Саха сиринээҕи Наука киинэ, ЯНЦ ЯФ СО РАН).
• 1948 — РСФСР Үрдүкү Сэбиэтин ыйааҕынан Дьокуускай аттынааҕы Сатай (Жатай) оробуочай бөһүөлэк буолбута.
• 1956 — ССРС Үрдүкү Сэбиэтин ыйааҕынан көһөрүллүбүт омуктартан спецпоселение эрэсиимэ уһуллубут.
• 2003 — ITunes Store аһыллыбыт, Apple хампаанньа онлайн-маҕаһыына.
• 1984 — ССРС Үрдүкү сэбиэтин ыйааҕынан Саха судаарыстыбаннай университета Норуоттар доҕордоһууларын уордьанынан наҕараадаламмыт.
• 1986 — Ойуунускай аатынан Судаарыстыбаннай бириэмийэ суруйааччы Болот Боотурга уонна Нуучча тыйаатырын артыыһыгар, дириэктэригэр Валентин Антоновка анаммыт.
• 1992 — чаҕылхай уонна уустук олоҕу олорбут Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, Финляндия саллаата Амма Чакырыттан төрүттээх Одьоо Ыстаарыһын (Одьоо Сэмэн) буруйа суоҕа дакаастанан, реабилитацияламмыта.
• 2001 — бастакы турист Деннис Тито космоска көппүт.
• 2016 — "Илиҥҥи" космодромтан бастакы ракета көппүт. Мантан көтөр ракеталар арахсар чаастара Амуур уобалаһын Тыында уонна Зея оройуоннарыгар, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Алдан уонна Бүлүү улуустарыгар түһэллэр.

Төрөөбүттэр

• 1908 — Оскар Шиндлер (1974 өлб.), ньиэмэс урбаанньыта, сэрии кэмигэр 1200 кэриҥэ дьэбириэйи өлүүттэн быыһаабыт киһи.
• 1934 — Ньурба оройуонун уруккута Кукаакы, билиҥҥитэ Бордоҥ нэһилиэгэр Мэҥэдьэк сылгытын туспа боруода гыммыт дьонтон биирдэстэрэ Ст. Васильев аатынан сопхуос дириэктэрэ Иван Евсеев төрөөбүт.
• 1937 — Саддам Хусейн (2006 өлб.), Ираак бэрэсидьиэнэ (1979—2003).
• 1960 — Сунтаарга Евдокия Избекова — олоҥхону чинчийэр учуонай, элбэх документальнай киинэ ааптара, суруналыыс, филология билимин хандьыдаата.

Өлбүттэр

• 1813 — Михаил Кутузов (1745 төр.), Арассыыйа полководеһа, генерал-фельдмаршал, дипломат.
• 1918 — Гаврило Принцип (1894 с.т.), серб националиһа, Аан дойду бастакы сэриитэ кини киһини өлөрүүтүттэн саҕаламмыта.
• 1945 — Италия диктатора Бенито Муссолини уонна кини көрсүүтэ Клара Петаччи ытыллыбыттар.
• 2002 — авиакатастрофаҕа Александр Лебедь (1950 с.т.), генерал-лейтенант, Красноярскай кыраай күбүрүнээтэрэ.