Кулун тутар 3
күнэ-дьыла
Кулун тутар 3 диэн Григориан халандаарыгар сыл 62-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 63-c күнэ). Сыл бүтүө 303 күн баар.
Бэлиэ күннэрУларыт
- ХНТ — Айылҕа аан дойдутааҕы күнэ[1]
- Суруйааччы аан дойдутааҕы күнэ
- Кулгаах чөл туругун уонна истиини харыстыыр күн[2]
- Болгария — Осмааннар батталларыттан босхолонуу күнэ
- Грузия — Ийэ күнэ
- Кыргыстаан — Былаах күнэ
- Япония — Хинамацури — кыргыттар эбэтэр куукулалар күннэрэ.
ТүбэлтэлэрУларыт
- 1910 — түүр тылларын аатырбыт чинчийээччитэ Сергей Малов Кытай Ганьсу провинциятыгар Алтун йаруг диэн ааттанар былыргы уйгуурдуу суруллубут буддизм итэҕэлин толору тиэкиһин булбут.
- 1923 — Курашов уонна Мизин этэрээттэрэ Саһыл Сыһыы осадатын устубуттар.
- 1925 — РКП (б) уонна космомол Тааттатааҕы ячейкалара бэйэлэрин холбоһуктаах мунньахтарынан учуутал Василий Софроновы (1882-1928) Үлэ Дьоруойа оҥорорго уураах таһааран туруорсубуттар. Бу киһи суруйааччы Аалампа улахан убайа этэ, үлэтин 1904 с. Кириэс Халдьаайы оскуолатыттан саҕалаабыта. Кэлин Чычымах, Чөркөөх, Ытык Күөл оскуолаларыгар ситиһиилээхтик үлэлээбитэ.
- 1944 — ССРС-ка эписиэрдэргэ аналлаах Нахимов уонна Ушаков уордьаннара олохтоммуттар.
- 1992 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэрэсидьиэнин 86№ ыйааҕынан сыллаахха «Саха» НКИХ олохтоммута. САССР тэлэбиидэнньэҕэ уонна араадьыйаҕа судаарыстыбаннай кэмитиэтин утумнаабыта.
- 2015 — Алдан улууһун саҥа былааҕа бигэргэтиллибит.
ТөрөөбүттэрУларыт
- 1878 — Емельян Ярославскай (дьиҥнээх аата Миней Израилевич Губельман; уруккутунан олунньу 19 күнүгэр) — Саха сиригэр көскө сылдьыбыт революционер.
- 1895 — Рагнар Фриш, Норвегия экономиhа.
- 1903 — Анна Неустроева — саха дьахталларыттан ССРС суруйааччыларын Сойууһун бастакы чилиэнэ, оҕо суруйааччыта.
- 1928 — Афанасий Собакин — саха живописеһа.
- 1929 — Михаил Федоров (Ырыа Миисэ) — Саха АССР культуратын үтүөлээх үлэһитэ.
- 1933 — Орджоникидзе оройуонун (билигин Хаҥалас) Нөмүгүтүгэр Анна Кузьмина — Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуодунай артыыһа, драма уонна киинэ артыыһа.
- 1941 — Айсен Дойду — бэйиэт, прозаик, драматург, киносценарист, Арассыыйа Суруйааччыларын сойууһун уонна Суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ, СӨ киинэ уһулааччыларын сойууһун чилиэнэ.
- 1960 — Петр Баснаев — П. А. Ойуунускай аатынан Саха академическай тыйаатырын артыыһа, тыйаатыр уонна киинэ артыыһа.
ӨлбүттэрУларыт
- 1927 — Михаил Арцыбашев (1878 төр.), нуучча суруйааччыта, драматург уонна публицист.
- 1991 — Бодойбоҕо 1912 с. төрөөбүт (ол саҕана Саха уобалаһыгар киирэрэ), 1926—1927 сс. Дьокуускай тыйаатырыгар үлэлии сылдьыбыт ССРС норуодунай артыыһа Всеволод Якут (дьиҥнээх араспаанньата Абрамович). Тыйаатырга саамай биллибит оруола Москубатааҕы Ермолова тыйаатырыгар "Пушкин" диэн испэктээкилгэ сүрүн оруол, бу оруолу 20 сыл тухары 840 төгүл сыанаҕа оонньообут.
- ↑ Международные дни(нууч.). www.un.org (6 Тохсунньу 2015). Тургутулунна 13 Тохсунньу 2020.
- ↑ 3 марта – Всемирный день слуха(нууч.).