Олунньу 28 диэн Григориан халандаарыгар сыл 59-с күнэ. Сыл бүтүө 306 күн (ордук хонуктаах сылга 307 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

уларыт
  • Сэдэх ыарыылар күннэрэ. Сэдэх ыарыылары элбэх киһи билбэт буолан (ол иһигэр саҥа ыалдьыбыт ыарыһахтар бэйэлэрэ уонна быраастар), хойут биллэллэр, онон түргэнник эмтэниэх да ыарыыны баалатан кэбиһэллэр. Бу күн оннук ыарыылар тустарынан билиини тарҕатаары бэлиэтэнэр.
  • Ииндийэ  Ииндийэ — Дойду билимин күнэ
  • Финляндия  Финляндия — Калевала күнэ
  • Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ  Кытай Өрөспүүбүлүкэтэ (Тайбаан) — Эйэлээх кэриэстэбил күнэ
  •   Арааб дойдулара — Учуутал күнэ
  • Андалусия  Андалусия — Андалусия күнэ


Түбэлтэлэр

уларыт
  • Б.э.и. 202 сыл — Лю Бан Кытай ыраахтааҕыта буолбут, түөрт үйэ тухары баһылаан олорбут Хань династия бастакы ыраахтааҕыта.
  • 1066Вестминстер аббатствота олохтоммут.
  • 1525ацтектар ыраахтааҕыларын Куаутемогу конкистадор Эрнан Кортес бирикээһинэн өлөрбүттэр.
  • 1634Сахалар Өлүөнэ остуруогун төгүрүйүүлэрин кэмигэр, сабаҕалааһын быһыытынан, бороҕоттор уонна хаҥаластар, тыл -тылларыгар киирсибэккэ, төгүрүйүүнү устубуттар уонна тарҕаспыттар.
  • 1638Эдинбурга Шотландия наассыйатын сөбүлэҥэ (гэль тылынан: An Cùmhnant Nàiseanta) диэн докумуоҥҥа илии баттаммыт. Бу Карл I хоруол Шотландия сыаркабын уларыта тутар баҕатын утарыы этэ.
  • 1720Бүөтүр I ыйааҕынан дьыаланы-куолуну сааһылыыр соруктаах судаарыстыбаннай коллегиялар баар буолбуттар.
  • 1732Санкт-Петербурга Арассыыйаҕа бастакы кадет корпуһа аһыллыбыт.
  • 1825Арассыыйа уонна Улуу Британия Хотугу Америкатааҕы сирдэрин быысаһыытын чопчулуур туһунан конвенция түһэрсибиттэр.
  • 1835 — «Калевала» диэн карел уонна фиин омуктарын эпоһын (олоҥхотун) бастакы барылыгар Элиас Лённрот күнүн-дьылын туруорбут, илии баттаабыт.
  • 1922 — "Бандьыыттааһын тэнийбитинэн" сибээстээн Дьокуускай куоратыгар осаднай балаһыанньа биллэриллибит.
  • 1922Эгиипэт Британияттан тутулуга суоҕун туһунан биллэриллибит.
  • 1947Тайваҥҥа Гоминьдан былааһын утары өрө туруу саҕаламмыт. Өрө турууну аарымыйа, элбэх хааны тоҕон, хам баттаабыта.
  • 1955 — үөрүүлээх быһыыга-майгыга "ХанойПекинМоскубаБерлин" тимир суол маршрута аһыллыбыт.
  • 1959РСФСР Миниистирдэрин сэбиэтин уурааҕынан, РСФСР үрдүнэн 100 саҥа «Баҕа өттүнэн оонньооччулар норуот дыраамтыйаатырдарын» тэрийии буолбут. Норуот тыйаатыра — РСФСР-га 50-с сылларга үөдүйбүт, онтон 90-с сыллар уларыйыыларын кэннэ Саха сиригэр эрэ хаалбыт тыйаатыр көрүҥэ.
  • 1991Персия хомотун сэриитэ түмүктэммит.
  • 1997Ираан хоту өттүнгэр сир хамсааһын түмүгэр 3000 кэриҥэ киһи өлбүт.
  • 1997Туурсуйа генераллара дойдуга ислаам аһара күүһүрэн эрэрин утаран меморандум ылыммыттар. Мантан сылтаан сотору кэминэн Туурсуйа ислаам диэки охтубут Неджметтин Эрбакан баһылыктаах бырабыыталыстыбата эстибитэ.
  • 1998Косово сэриитэ саҕаламмыт.
  • 2004 — мөлүйүөнтэн тахса Тайвань олохтооҕо 228 «Илииттэн илиигэ» миитиҥҥэ тахсан 500 килэмиэтирдээх тыыннаах сыап оҥорбуттар. 1947 сыллаахха олунньу 28 күнүгэр буолбут түбэлтэни кэриэстээбиттэр.
  • 2010Ванкуверга (Канаада) Кыһыҥҥы Олимпиада сабыллыбыт. Олимпиада былааҕа Сочи куоракка бэриллибит.
  • 2013 — Рим паапата Бенедикт XVI солотуттан батыммыт. Бүтэһигин маннык түгэн 1415 сыллаахха буолбута.

Төрөөбүттэр

уларыт

Өлбүттэр

уларыт