Сыллар
2006 2007 2008 200920102011 2012 2013 2014
Уоннуу сыллар
1980-с 1990-с 2000-с2010-с2020-с 2030-с 2040-с
Үйэлэр
XX үйэXXI үйэ — XXII үйэ

2010 сыл.

Туох буолбута

уларыт

Тохсунньу

уларыт

Олунньу

уларыт
  • Олунньу 18WikiLeaks Челси Мэннинг диэн аатынан биллэр киһиттэн ылбыт сүүһүнэн тыһыынча кистэлэҥ докумуоннарыттан бастакытын бэчээккэ таһаарбыт.
  • Олунньу 27Чиили киин оройуоннарыгар 8,8 бааллаах сир хамсааһына буолбут, 500-тэн тахса киһи ҕлбүт, тыһыынчанан дьон эмсэҕэлээбиттэр. Бу сир хамсааһыныттан саҕаламмыт цунами сотору кэминэн Гавайи арыыларыгар тиийбитэ.
  • Олунньу 28Ванкуверга (Канаада) Кыһыҥҥы Олимпиада сабыллыбыт. Олимпиада былааҕа Сочи куоракка бэриллибит.

Кулун тутар

уларыт

Муус устар

уларыт
  • Муус устар — "Беркакит-Томмот-Дьокуускай" тимир суол Алдан уонна Хаҥалас улууһун кирбиилэрин куоһарбыт.
  • Муус устар 3Apple Inc. хампаанньа бастакы iPad планшетын таһаарбыт.
  • Муус устар 6Кыргызстааҥҥа өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт. Дойду бэрэсидьиэнин Курманбек Бакиев ыыппыт бэлиитикэтин утаран Талас куоракка дьон уулуссаҕа тахсыбыт. Сарсыныгар муус устар 7 күнүгэр айдаан Бишкекка тарҕаммыта. Бырачыастааччылар полициялыын кыргыhыылара буолбута. 74 киhи өлбүтэ уонна 400 эчэйбитэ биллэр. Токмок, Нарын уонна Ысык Күөл куораттарга айдааннар эмиэ буолбуттара. Бакиев Бишкектан күрээбитэ. Оппозиция басханнара саҥа дьаhалта тэрийэллэр, дьаhалта баhылыгынан урукку омук миниистирэ Роза Отунбаева буолар.
  • Муус устар 6 — Кытайга Xiaomi хампаанньа тэриллибит.
  • Муус устар 7 — Кыргыстааҥҥа иккис өрөбүүлүссүйэ буолбут.
  • Муус устар 10
  • Муус устар 14 — Исландияҕа Эйафьадлайокудль вулкаан эстиитэ күүһүрбүтэ.

Ыам ыйа

уларыт
  • Ыам ыйын 9Кемерово уобалаһыгар Распадскай шаахтаҕа метан эстибит.
  • Ыам ыйын 15 — 16 саастаах Австралия кыыһа Джессика Уотсон Сири соҕотоҕун тохтообокко устан эргийбит саамай эдэр киһи буолбут. 10 миэтэрэ уһуннаах парустаах оҥочото Сиднейтэн 2009 сыл алтынньы 18 күнүгэр тахсыбыт, 201 күн устата экватор соҕуруу өттүнэн устан (Антлантикаҕа экваторы быһа охсубут) төттөрү бу күн кэлбит. Австралия Улахан хомотугар күүстээх тыалга түбэһэ сылдьыбыт, мачтата үстэ ууга охсуллубут, долгуннар үрдүктэрэ 12 миэтэрэҕэ тиийэр эбит. Кыыс устарын тухары оҥочотун өрөмүөнүн туораттан көмөтө суох бэйэтэ оҥорбут. Кэлбитэ үс хонон баран кыыс 17 сааһын бэлиэтээбит.
  • Ыам ыйын 19Таиланд сэбилэниилээх күүстэрэ диктатуураны утары өрө турууну хам баттаабыттар, өрө туруу баһылыктара бэринэргэ күһэллибиттэр.
  • Ыам ыйын 31 — СӨ иккис бэрэсидьиэнэ Вячеслав Штыров эмискэ дуоһунаһыттан барбыт, бэрэсидьиэн эбээһинэһин толорооччунан Егор Борисов буолбут.

Бэс ыйа

уларыт

Балаҕан ыйа

уларыт
  • Балаҕан ыйын 25Күөрдэм ыстаансыйаҕа үөрүүлээх быһыыга-майгыга тимир суол "үрүҥ көмүс" тиһилигэ ууруллубут.

Алтынньы

уларыт

Ахсынньы

уларыт
  • Ахсынньы 11 — Москубаҕа «Архнадзор» диэн түмэт-тэрилтэ "Арассыыйа Федерациятын норуоттарын култуураларын утумун туһунан" (нууч. «О культурном наследии народов Российской Федерации») сокуону уларытары утаран миитин тэрийбит. Бу уларытыы архитектура мэҥэлэрин алдьатары көҥүллүүр этэ. Маннык миитиннэр Арассыыйа элбэх куораттарыгар буолбуттар.
  • Ахсынньы 17Туниска Мохамед Буазизи диэн ырыынак атыыһыта бэйэтин уматыммыт. Мантан сылтаан улахан бырачыастар тоҕо тардылыбыттара, Тунис өрөбөлүүссүйэтэ уонна Арааб сааһа саҕаламмыттара.

Төрөөбүттэр

уларыт

Өлбүттэр

уларыт