Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэлиэ күннэрэ

Саха Өрөспүүбүлүкэтин бэлиэ күннэрэ — туох эрэ суолталаахха дьон болҕомтотун тардаары Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр бэлиэтэнэр күннэр

Судаарыстыба бэлиэтиир күннэрэ уларыт

  • Олунньу 1 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин сири тыырааччыларын күнэ (День землеустроителя). Бу күн 1766 сыллаахха сахалар дьаһаахтарын сааһылыыр соруктаах Бастакы дьаһаах хамыыһыйата үлэтин саҕалаабытынан ааҕыллар. Бу күнү 1996 сыллаахха оччотооҕу СӨ Госкомземын бэрэстээтэлэ Иннокентий Пахомов көҕүлээһининэн аан бастаан бэлиэтээбиттэрэ[1].
  • Олунньу 13 — Төрөөбүт тыл уонна сурук-бичик күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин М.Е.Николаев N 1294 Ыйааҕынан 1996 сыл олунньу 9 к. олохтоммута. Саха бастакы анал үөрэхтээх лингибииһэ Сэмэн Ноҕоруодап төрөөбүт күнүгэр бэлиэтэнэр
  • Олунньу тиһэх баскыһыанньата (22—29) — Чөл турук күнэ (Национальный День Здоровья), СӨ бэрэсидьиэнин N 945 Ыйааҕынан 2000 сыл тохсунньу 17 к. олохтоммута
  • Кулун тутар бастакы субуотата — Табаһыт күнэ
  • Кулун тутар 5 — Норуот маастарын күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин N 1227 Ыйааҕынан 2012 сыл олунньу 21 к. өрөспүүбүлүкэ омуктарын үгэс буолбут дьарыктарын өйүүргэ анаан олохтоммута[2].
  • Кулун тутар 19 — Аартыка күнэ. СӨ Ил Дарханын N 200 Ыйааҕынан 2014 сыл ахсынньы 11 к. Саха сирин хотугу улуустарын өйүүр соруктаах олохтоммута[3].
  • Кулун тутар 21 — Сылгыһыт күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин N 1373 Ыйааҕынан 2016 сыл атырдьах ыйын 17 к. олохтоммута
  • Кулун тутар 23 — Быраабы билии күнэ (нууч. День правовых знаний). СӨ бэрэсидьиэнин N 284 Ыйааҕынан 2010 сыл алтынньы 5 к. олохтоммута
  • Муус устар 2 — Гражданскай актыбыыс күнэ. 2017 сыл ахсынньы 13 күнүгэр тахсыбыт Ил Дархан № 2274 ыйааҕынан бэлиэтэнэр.
  • Муус устар бастакы субуотата (6—13) — Булчут күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин N 1224 Ыйааҕынан 2012 сыл олунньу 17 к. олохтоммута
  • Муус устар бастакы баскыһыанньата (1—7) — Аҕа күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин N 685 Ыйааҕынан 1999 сыл олунньу 15 к. олохтоммута
  • Муус устар иккис баскыһыанньата (15—21) — Уол оҕо күнэ. СӨ Ил Дарханын Егор Борисов 2017 сыл олунньу 6 күнүгэр тахсыбыт ыйааҕынан бэлиэтэнэр.
  • Муус устар 27 — Өрөспүүбүлүкэ күнэ. 1922 сыллаахха Саха АССР олохтоммут, 1992 сыллаахха СӨ конституцията олоххо киирбит. 2018 сыллаахха бырабыыталыстыба N 411 уурааҕынан (Об объявлении республиканских праздничных дней нерабочими днями в 2018 году, 22.12.2017) Ыһыах күнүн кытта өрөбүл күнүнэн биллэриллэ сылдьыбыта.
  • Ыам ыйын үһүс баскыһыанньата (15—21) — Туругу тупсарар сүүрүү уонна хаамыы күнэ (нууч. День оздоровительного бега и ходьбы). СӨ бырабыытылыстыбатын уурааҕынан сылга иккитэ бэлиэтэнэр
  • Ыам ыйын 21 — Ырыа күнэ. Ил Дархан Айсен Николаев 2022 сыл ыам ыйын 20 к. №2456 уурааҕынан бэлиэтэнэр
  • Ыам ыйын 22 — Сайылык күнэ. Ил Дархан Айсен Николаев 2018 сыл сэтинньи 6 к. уурааҕынан бэлиэтэнэр[4]
  • Бэс ыйын 21Ыһыах күнэ (нууч. День национального праздника "Ысыах"). 2018 сыл муус устар 26 күнүгэр Ил Түмэн бу күнү өрөспүүбүлүкэҕэ өрөбүл күнүнэн биллэрбитэ ("Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр эбии өрөбүл күннэрин биллэрэр туһунан" сокуон)
  • От ыйын 1 — Саха бэчээтин күнэ. Саха сирин бастакы тутулуга суох хаһыата «Якутский край» — «Саха дойдута» тахсыбыт күнүгэр бэлиэтэнэр. СӨ Ил Дарханын N 1007 Ыйааҕынан 2020 сыл олунньу 13 к. олохтоммута.
  • От ыйын 2 — Өлүөнэ өрүс күнэ, 2013 сыллаахтан бэлиэтэнэр
  • Балаҕан ыйын иккис баскыһыанньата (8—14) — Дьокуускай куорат күнэ. Дьокуускай баһылыгын N 72-Р дьаһалынан 1999 сыллаахха атырдьах ыйын 11 к. олохтоммута
  • Балаҕан ыйын үһүс баскыһыанньата (15—21) — Туругу тупсарар сүүрүү уонна хаамыы күнэ (День оздоровительного бега и ходьбы). СӨ бырабыытылыстыбатын уурааҕынан сылга иккитэ бэлиэтэнэр
  • Балаҕан ыйын төрдүс баскыһыанньата (24–30) – Урбаанньыт күнэ. 2001 сыллааҕы ахсынньы 13 күнүгэр тахсыбыт СӨ Бэрэсидьиэнин № 1626 ыйааҕынан бэлиэтэнэр.
  • Балаҕан ыйын 27 — Судаарыстыбаннас күнэ. 1990 сыллаахха бу күн Саха сирин судаарыстыбаннай суверенитетын туһунан декларация тахсыбыта
  • Алтынньы 8 — Саха тэлэбиидэнньэтин күнэ. 1963 сыллаахха бу күн Саха тэлэбиидэнньэтин бастакы биэриитэ тахсыбыта
  • Алтынньы 8 — Cаха сирин абыйаассыйатын күнэ. 1925 сыллаахха бу күн Саха сиригэр бастакы сөмүлүөт пассажирдаах көтүүтэ буолбута
  • Алтынньы үһүс баскыһыанньата (15—21) — Ийэ күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин Ыйааҕынан 1993 сыл балаҕан ыйын 2 к. олохтоммута
  • Алтынньы 23 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ювелирнай уонна алмааһы кырыылыыр бырамыысыланнаһын үлэһиттэрин күнэ. 2010 сыллаахтан бэлиэтэнэр
  • Сэтинньи 6 - Нерюнгри куорат күнэ. РСФСР үрдүкү Сэбиэтин уурааҕынан 1975 сыл Алдан оройуонун Нерюнгри бөһүөлэгэ Өрөспүүбүлүкэ куоратынан аатырбыта.
  • Сэтинньи 25Олоҥхо күнэ. СӨ бэрэсидьиэнин N 3036 Ыйааҕынан 2006 сыл сэтинньи 15 к. олохтоммута
  • Сэтинньи 27 — Идэлээх сойуустар үлэһиттэрин күнэ. 2011 сыллаахтан СӨ бэрэсидьиэнин ыйааҕынан бэлиэтэнэр
  • Сэтинньи 30 — Хомус күнэ. 1990 сыллаахха бу күн Дьокуускайга Хомус түмэлэ уонна аан дойду омуктарын хомустарын киинэ аһыллыбыт. Күн 2011 сыллаахтан СӨ бэрэсидьиэнин Егор Борисов ыйааҕынан бэлиэтэнэр

Дьон-сэргэ көҕүлээһининэн бэлиэтэнэр күннэр уларыт

  • Ыам ыйын 18 — Ньургуһун күнэ. Айылҕа харыстабылын министиэристибэтин кэллиэгийэтигэр суруналыыс Уйбаан Уһуунускай көҕүлээһининэн бигэргэммитэ
  • Бэс ыйын 30 — Сардаана сибэкки күнэ[5]
  • Алтынньы 13 — Хаардьыт күнэ. Бу күн эргин Саха сирин киин өттүгэр кыс хаар түһэр. Дьиҥэр, урут Хаардьыты Ый Үргэлгэ (Дьыл оҕуһугар) киирдэҕинэ, кэтии сылдьан бэлиэтииллэрэ[6].
  • Алтынньы 14 — Саха Өрөспүүбүлүкэтин Былааҕын күнэ. 1992 сыллаахха бу күн Саха Сэбиэскэй Социалистыы Өрөспүүбүлүкэтин (Якутская-Саха ССР) Үрдүкү Сэбиэтин VI сиэссийэтигэр бигэргэтиллибитэ (РФ судаарыстыбаннай геральдика регистрыгар № 183 бэлиэтэммитэ).

Быһаарыылар уларыт