Сыллар
1980 1981 1982 198319841985 1986 1987 1988
Уоннуу сыллар
1950-с 1960-с 1970-с1980-с1990-с 2000-с 2010-с
Үйэлэр
XIX үйэXX үйэXXI үйэ

1984 сыл.

Туох буолбута уларыт

Тохсунньу уларыт

Олунньу уларыт

Муус устар уларыт

Алтынньы уларыт

  • Алтынньы 23 — ЦК КПСС пленума Сибиир өрүстэрин соҕуруу көһөрөр бырагырааманы ылыммыт. Бу бырайыагынан ССРС-ка 20 сыл тухары уопсайа 160 тэрилтэ үлэлээбит эбит. Сүрүннээн Арҕаа Сибиир өрүстэрин Обь уонна Иртыш ууларын Казахстааҥҥа, Орто Азияҕа, ону кытары Араал байҕалыгар ыытыллыахтаах эбит. Ол эрээри перестройка кэмигэр бу былаан экологияҕа улахан хоромньуну оҥоруохтааҕын туһунан прессаҕа улахан айдаан тахсыбыт. Инньэ гынан 1986 сыллаахха Сибиир өрүстэрин соҕуруу көһөрөртөн аккаастаммыттара.
  • Алтынньы 27БАМ үлэҕэ киирбит.

Ахсынньы уларыт

  • Ахсынньы 3 — Бхопал алдьархайа: Ииндийэҕэ Бхопал куоратыгар Union Carbide хампаанньа пестицид оҥорор собуотуттан метилизоцианат тохтуутун түмүгэр 3800-тан тахса киһи өлбүт уонна 150 000–600 000 киһи эмсэҕэлээбит (кинилэртэн 6000-та кэлин эчэйииттэн өлбүттэр). Бу түбэлтэ аан дойду устуоруйатыгар саамай ыарахан техногеннай саахаллартан биирдэстэрэ буолар.
  • Ахсынньы 10 — ХНТ Генеральнай Ассамблеята Пытка утары конвенцияны билиммит.
  • Ахсынньы 19 — Гонконг куоратын Британияттан Кытайга 1997 сыллаахха төннөрөр туһунан декларация ылыллыбыт. Гонконг Кытай састаабыгар киирбитин кэннэ 50 сыл тухары "биир дойду, икки систиэмэ" диэн идиэйэ тутуһуллуохтааҕа этиллибит.

Төрөөбүттэр уларыт

Өлбүттэр уларыт