Халыып:Бу күн:10-03

Бэлиэ күннэр

• Арассыыйа Арассыыйа — ОМОН күнэ.
• Германия Германия — Ньиэмэс сомоҕолоһуутун күнэ (Германия холбоһуутун күнэ).
• Соҕуруу Кэриэйэ Соҕуруу Кэриэйэ, Хотугу Кэриэйэ Хотугу Кэриэйэ — Ил тэриллиитин күнэ.

Түбэлтэлэр

• Б.э.инн. 52 — Алезия кыргыһыыта түмүктэммит, Верцингеторикс диэн галл басхана Гай Юлий Цезарь баһылыктаах Рим аармыйатыгар бэриммит. Сотору кэминэн Галлияны барытын Рим импиэрийэтэ сэриилээн ылбыта.
• 1863 — АХШ бэрэсидьиэнэ Авраам Линкольн сэтинньи төрдүс чэппиэригэр Махтаныы күнүн бэлиэтииргэ уурбут.
• 1957 — Саха АССР-ы Ленин уордьанынан наҕараадалыыр туһунан ССРС Үрдүкү Сэбиэтин Бүрүсүүдьүмүн ыйааҕа тахсыбыт.
• 1990 — Илин Германия эстибит уонна Арҕаа Германия састаабыгар киирбит. Хат холбоспут Германия Арҕаа Европаҕа баһыйар улахан нэһилиэнньэлээх уонна күүстээх экэниэмикэлээх дойду буолбут.
• 2002 — Дьоппуоҥҥа «Наруто» аниме сериалы тэлэбиидэнньэ ханаалларыгар көрдөрүү саҕаламмыт.
• 2007 — Саха сирин мэдиссиинэ үлэһиттэрин уонна уопсастыбаннаһын XV сийиэһэ аһыллыбыт.
• 2009 — Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан уонна Туурсуйа Түүр сүбэтин тэрийбиттэр. 2019 сыллаахха Сүбэҕэ Узбекистан холбоспут, Туркменистан холбоспокко сылдьар. Ону кытары Венгрия кэтээччи быһыытынан баар.

Төрөөбүттэр

• 1887 — Михаил Носов — Саха норуодунай худуоһунньуга. Живописец уонна график, этнограф быһыытынан былыргы саха материальнай култууратын уонна прикладной ускуустубатын чинчийиигэ уонна хомуйууга сүҥкэн оруоллаах киһи.
• 1895 — Сергей Есенин — нуучча чулуу бэйиэтэ, тыа олоҕун ырыаһыта, олоҕун кэлиҥҥи сылларыгар имажинист.
• 1908 — Алексей Окладников — Сэссийэлиистии Үлэ Дьоруойа, археолог, акадьыамык, РСФСР, Бүрээт уонна Саха АССР-дарын билимнэрин үтүөлээх диэйэтэлэ, ССРС Судаарыстыбаннай Бириэмийэтин икки төгүллээх лауреата, Азия былыргы култуураларын үөрэппит чинчийээччи.
• 1931 — Ара Безродных — мэдиссиинэ дуоктара, бэрэпиэссэр, Саха АССР билимин үтүөлээх диэйэтэлэ.

Өлбүттэр

• 1976 — Дмитрий Ходулов (04.08.1912 төр.) — тыйаатыр артыыһа уонна режиссера, ССРС норуодунай артыыһа, Саха АССР норуодунай артыыһа, Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Ытык олохтооҕо.
• 1995 — Федот Потапов — драматург, режиссер. 1961—1983 сылларга Саха судаарыстыбаннай муусука-дыраама, онтон дыраама тыйаатырын сүрүн режиссера, 1985 сыл ыам ыйыттан Нүөрүҥгүрү куорат өрөспүүбүлүкэтээҕи куукула тыйаатырын режиссера. РСФСР үтүөлээх артыыһа, Саха АССР үтүөлээх артыыһа.