Татарстаан Татарстаан: Төрөөбүт тыл күнэ — аатырбыт бэйиэт Габдуллаа Тукаай төрөөбүт күнүгэр бэлиэтэнэр.

  • 1939 — өрөбөлүүссүйэни утарар үлэни ыыппытын, өстөөхтөр Алампа, Күлүмнүүр, Ойуунускай пьесаларын туруорбутун иһин хаайыллыбыт Саха тыйаатырын дириэктэрэ Тарас Местников урут биэрбит көрдөрүүлэриттэн эмискэ батыммыт, силиэстийэ сыыһа ыытыллыбытын, буруйа суоҕун эппит. Ол эрээри баайа-дуола былдьанан, 20 сылга хаайыыга ыытыллыбыта. Уһун унньуктаах үҥсүү-харсыы түмүгэр 1940 сыллаахха буруйа суоҕа дакаастанан босхоломмута. Маны устуоруктар нарком Н.Ежов ууратыллыбытын уонна НКВД сорох дьыалалара хаттаан көрүллүбүтүн кытта ситимнииллэр.
  • 1939 — "Кыым" хаһыат сүрүн эрэдээктэрэ Степан Бордонскай баартыйа обкуомун пропагандаҕа салаатын сэбиэдиссэйинэн анаммыт.
  • 1957 сыл — Саха АССР Булуҥ оройуонун киинэ Күһүүртэн Тиксиигэ көһөрүллүбүт.
  • 1961 сыл — «Саха тылын таба суруйуутун быраабылаларын» саҥа бырайыага «Социалистическая Якутия» хаһыакка бэчээттэммит. Бу кэмтэн ыла саха тылыгар киирии тыллар олохторун нууччалыы суруйуу күүскэ киирбитэ. Саха сирэ атын өрөспүүбүлүкэлэртэн бүтэһигинэн бу үөһэттэн күһэйиини ылыммыта.
  • 1986 — Украина Чернобыль куоратын аттыгар баар атомнай электростанцияҕа улахан саахал тахсыбыт.
  • 2000АЛРОСА бэрэсидьиэнин В.Штырову (икки сыл буолан баран СӨ Бэрэсидьиэнинэн талыллыбыта) элбэх дьон олоҕун тупсарбытын иһин Бочуот уордьанынан наҕараадалаабыттар.
  • 2002Намнааҕы педагогика кэллиэһэ СӨ бэрэсидьиэнин ыйааҕынан Нам улууһуттан төрүттээх саха уһулуччулаах судаарыстыбаннай диэйэтэлэ Илья Винокуров аатын сүкпүтэ.
  • 2006Үөһээ Бүлүү улууһун былааҕа бигэргэммит.
  • 2011Горнай улууһун былааҕа бигэргэммит.

Төрөөбүттэр

уларыт

Өлбүттэр

уларыт
  • 1984 — Николай Цытович, учуонай, геомеханик, инженер-геолог, ССРС НА чилиэн-кэрэспэдьиэнэ. 1947—1953 сыллардаахха ССРС НА Саха сиринээҕи филиалын Президиумун бэрэссэдээтэлэ.