Халыып:Бу күн:05-15

• ХНТ ХНТ: Аан дойдуга Дьиэ кэргэн күнэ. 2023 сыллааҕы күн ыҥырыыта: "Демография сайдар суола уонна дьиэ кэргэн"

Түбэлтэлэр

• 1745 — статскай советник Генрих Конрад Саха сирин бойобуодатын дуоһунаһыттан уурайбыт, бу дуоһунаска балтараа сыл кэриҥэ олорбут — 1743 сыл балаҕан ыйын 19 күнүттэн. Дьокуускайга өлбүтэ биллэр.
• 1852 — Илин Сибиир генерал-губернатора предписание таһаарбыт. Бу дьаһалы толорон Саха Сирин уобаластааҕы бырабылыанньата уонна Киренскэй исправнига Саха Сирин Иркутскай губернияны кытта кыраныыссатын чуолкайдаабыттар.
• 1909 — К. А. Волоссович экспедицията Нуучча Устьетыгар тиийбит. Онно олорон Улахан-Сис хайаны чинчийбит, онтон байҕал кытылынан Дьааҥы өрүскэ барбыт.
• 1915 — «День печати в Якутии» диэн ааттаммыт биирдэ эрэ тахсыбыт хаһыат тарҕаммыт. Эрэдээктэр - Е.Г.Олейникова.
• 1931 — Чыамайыкыга бастакы оскуоланы астарбыт учуутал Савва Михайловы Алтан Сарын дьыалатыгар эрийэн туппуттар. Ол сыл олунньу 18 күнүгэр ытыллыбыт. 1989 сылаахха буруйа суоҕунан реабилитацияламмыт.
• 1931 — Чурапчы райсоветын исполкома урукку Сулҕаччы Бабаҕатыгар (Одьулуун нэһилиэгэ) "Иһэр кэккэ" диэн ааттаах ТСОЗ тэриллибитин бигэргэппитэ.
• 1935 — Москубаҕа метрополитен бастакы линията аһыллыбыт.
• 1936 — Оҕо-ыччат өрөспүүбүлүкэтээҕэ хаһыата "Бэлэм буол" бастакы нүөмэрэ тахсыбыт. Тирааһа 980 экземпляр эбит. Бастакы эрэдээктэринэн бэйиэт Абаҕыыныскай буолбут.
• 1940 — Америкаҕа бастакы МакДональдс ресторана аһыллыбыт.
• 1975 — Дьокуускайга Политпрос дьиэтигэр үөрүүлээх быһыыга-майгыга 16 хомсомуолу БАМ тутуутугар атаарыы буолбут. Олор истэригэр Покровскайтан төрүттээх мас ууһа Гавриил Адамов баара.

Төрөөбүттэр

• 1845 Харьков анныгар уһулуччулаах учуонай Илья Мечников төрөөбүт. Тапталлаах кэргэнэ сэлликтэн өлбүтүгэр 28 саастаах учуонай бэйэтигэр тиийинэ сатаабыта, онтон кинини кэриэстээн сэллиги чинчийбитэ, салгыы физиологияҕа, цитологияҕа элбэх арыйыылары оҥорбута, фагоцитоһу арыйбыт өҥөтүгэр Нобель бириэмийэтин ылбыта.
• 1913 сыллаахха Өлүөхүмэ улууһун Иккис Нөөрүктээйи нэһилиэгэр Саха сириттэн Александр Невскай уордьанын бастакы кавалера Алексей Филатов төрөөбүт.
• 1933 — Сулҕаччы Бабаҕатыгар Оҕо Мэҥэтэ алааска холкуостаах кэргэнигэр саха эстрадатын бастакы үҥкүүһүттэритттэн биирдэстэрэ Дмитрий Неустроев.
• 1961 — Васильев Юрий Алексеевич (Бахлай) — Чолбон рок-бөлөх кыттыылааҕа.
• 1961 сыллаахха Сунтаар улууһун Кутана с. суруналыыс, суруйааччы Галина Нельбисова.

Өлбүттэр

• 1157 — Юрий Долгорукай, Суздаль кинээһэ, Киев улуу кинээһэ, Москуба төрүттээччитэ. Пиир кэмигэр сүһүрдэн өлөрбүттэрэ.