Халыып:Бу күн:09-16

• ХНТ ХНТ — Дойдулар ардыларынааҕы озон араҥатын харыстааһын күнэ.
• Миэксикэ Миэксикэ — Тутулуга суох буолуу күнэ.
• Казахстаан Казахстаан — Ийэ күнэ.

Түбэлтэлэр

• 1826 — Дьокуускайга көскө ыытыллыбыт декабристар кэлбиттэр.
• 1908 — АХШ-га General Motors хампаанньа төрүттэммит. General Motors 1931 сылтан 2008 сыллаахха диэри аан дойдуга саамай улахан массыына оҥорооччу хампаанньа этэ.
• 1922 — А.В. Панкратов хамандыырдаах кыһыл этэрээт Верхоянскай куоратын ылбыт. Үрүҥнэр Өймөкөөн диэки күрэммиттэр.
• 1927 — П. В. Ксенофонтовка С. М. Михайлов уонна П. Г. Оморусов кэлбиттэр. Үс буолан Кудома диэн Илин Хаҥалас Дьөппөн наһилиэгин сиригэр аттаммыттар. Бу күнтэн ылата "Младо-якутская национальная советская социалистическая партия «конфедералистов» диэн тэрилтэ тэриллэн барбыт. Партия програамматын уонна устаабын бу ый 28-гар ылыммыттар.
• 1941 — Илья Винокуров Саха АССР обкомун сэкиритээригэр уонна Совнаркомун бэрэстээтэлигэр анаммыт кистэлэҥ сапыыскатыгар хоргуйууну утары миэрэлэри ыларга ыҥырбыт. Куобах булдун көҥүллүүргэ, сайыҥҥы уонна муус аннынааҕы балыктааһыны тэрийэргэ, сүөһү иитиитигэр кииннэммит тобох (эт, ис, төбө), тар саппааһын оҥорорго, колхуостарга килиэп пуондаларын олохтуурга, тыа үлэһиттэригэр анаан ас (чэй, курууппа, мокоруон) пуондатын тэрийэргэ. Ол эрэн оччотооҕу кэлии салалта сапыыскаҕа болҕомто уурбатах, икки сыл иһигэр бу тыын боппуруос ханнык да мунньахха көрүллүбэтэх.
• 1950 — Кэриэйэ сэриитин кэмигэр АХШ сэриилэрэ кыайтаран эрэр Соҕуруу Кэриэйэҕэ көмөлөһө Сеул таһыгар баар Инчхон пордугар түспүттэр. Кэриэйэ сэриитигэр бастакытын тосту уларыйыы буолбут.
• 1959 — Нью-Йоркка бастакы сатабыллаах фотокопировальнай аппарат, Xerox 914, быһа эфиринэн көрдөрүллүбүт.
• 1975 — Папуа Саҥа Гуинея Австралияттан тутулуга суох буолбут.
• 1976 — Арменияҕа уу аннынан харбааһыҥҥа аан дойду элбэх төгүллээх рекордсмена уонна чемпиона Шаварш Карапетян 10 миэтэрэ дириҥҥэ түспүт автобустан 20 киһини быыһаабыт.
• 2008 — Хотугу Осетия — Алания парламенын бэрэстээтэлэ Лариса Хабицова Ил Түмэҥҥэ Соҕуруу Осетия сэриигэ эмсэҕэлээбит дьонун өйөөбүттэрин иһин махтаммыт.
• 1987 — Озон араҥатын харыстыыр туһунан Монреаль протоколугар илии баттаммыт. Озон араҥата стратосфераҕа 20-25 км үрдүккэ баар. Озон Күнтэн кэлэр сэрэхтээх ультрафиолетовай сандаардыыны иҥэринэрин иһин Сир ньууругар тыынар тыыннаах харамайдар олорор кыахтаахтар.

Төрөөбүттэр

• 1745 — Михаил Кутузов — 1812 сыллааҕы Аҕа дойду сэриитигэр Арассыыйа аармыйатын салайбыт нуучча полководеһа, генерал-фельдмаршал.
• 1923 — Ли Куан Ю — Сингапур маҥнайгы премьер-миниистирэ (1959—1990), Сингапур экэниэмикэтин сөҕүмэрдик сайыннарбыт салайааччы.
• 1945 — Евгений Петросян — юморист суруйааччы, артыыс, телевидение ыытааччыта, Арассыыйа народнай артыыһа.
• 1993 — Василий Егоров — Саха сириттэн сылдьар боксаҕа чэпчэки ыйааһыҥҥа (49 кг дылы) Европа икки төгүллээх кыайыылааҕа (2015, 2017) уонна Аан Дойду иккис миэстэлээҕэ.

Өлбүттэр

• 2001 — Афанасий Самыров (14.03.1935 төр.) — идэлээх сойуустар диэйэтэллэрэ, СӨ норуотун хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Дьокуускай куорат Ытык олохтооҕо.