Халыып:Бу күн:11-07

Саха Өрөспүүбүлүкэтэ Саха Өрөспүүбүлүкэтэ — Саха араадьыйатын күнэ
Дойдулар ардыларынааҕы инуит (эскимос) күнэ

Баҥладеш Баҥладеш — Өрөбөлүүссүйэ уонна сомоҕолоһуу күнэ
Беларусь Беларусь, Кыргыстаан Кыргыстаан, ССРС ССРС (билигин суох дойду) — Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин күнэ
Венгрия Венгрия — Венгр уопаратын(опера) күнэ
Ииндийэ Ииндийэ (лотха-нага омуктарга) — Тоху Эмонг
Кыргыстаан Кыргыстаан — Устуоруйа уонна өбүгэлэри кэриэстээһин күннэрэ (сэтинньи 7-8). 1916 сыллаахха буолбут Орто Азиятааҕы өрө туруу кэриэстэбилэ
Тунис Тунис — Ахтыы күнэ
Франция Франция (Хотугу Каталония) — Пиреней сөбүлэҥин күнэ

Түбэлтэлэр

1665 — The London Gazette диэн сурунаал бастакы нүөмэрэ тахсыбыт, аан дойдуга саамай эргэ сурунаал.
1891 — Эмиэрикэ айааччыта Уиткомб Лео Джадсон тардыы тимэх (молния, zipper) бастакы барылын патеннаабыт. Онтуката оччо сатала суох буолан Джадсон тардыы тимэҕин салгыы сайыннарбыт. 1924 сыллаахха биирдэ маннык тимэх силигэ ситэн киэҥник тарҕаммыт.
1917 (эргэ истиилинэн алтынньы 25) — Арассыыйаҕа Өктөөп өрөбөлүүссүйэтэ. Петроградтааҕы Байыаннай-революционнай кэмитиэт "Арассыыйа гражданнарыгар" ыҥырыыта тахсыбыт. Ыҥырыыга Быстах кэмнээҕи бырабыыталыстыба эстиитэ уонна былаас Байыаннай-революционнай кэмитиэккэ бэриллиитэ этиллибит.
1918 — Испанка гириип Чуумпу далайга баар Арҕаа Самоа арыытыгар тиийбит. Икки ый иһигэр дьон 20 бырыһыана, 7 542 киһи, ыалдьан өлбүт. Бу аан дойду үрдүнэн саамай куһаҕан көрдөрүү эбит. Онтон ыаллыы сытар Эмиэрикэ Самоатыгар (Илин Самоаҕа) кытаанах карантин олохтообуттарын түмүгэр биир да киһи өлбөтөх.
1920 — "Саха омук" култуура-сырдатыы уопсастыбата тэриллибит, бу иннинэ "Оросин саагыбарынан" сибээстээн сабыллыбыт "Саха аймах" уопсастыбаны солбуйбут. "Саха омук" сыала-соруга: Саха сирин култууратын күүһүн түмэн саха норуотун култууратын таһымын, омук быһыытынан бэйэни өйдөөһүнүн өрө көтөҕүү; өй-санаа уонна эт-хаан өтүнэн сайдыытыгар көмө; саха устуоруйатын, олоҕун-дьаһаҕын, майгытын уонна үгэстэрин үөрэтии; сөптөөх, туһалаах көр-нар тэрийии; былыргы кэм мэҥэлэрин харыстааһын; саха тылын сайыннарыы; учуобунньуктары таһаарыы; сахалыы оскуолалары арыйыы уо.д.а.
1941 — Иккис аан дойду сэриитэ: «Армения» диэн госпиталь хараабылы ньиэмэс сөмүөлүөттэрэ тимирдибиттэр. Кырыымтан эвакуацияланан испит 5000 кэриҥэ киһи өлбүт.
1944 — Рихард Зорге диэн сэбиэскэй разведчигы (нуучча-ньиэмэс булкаастаах киһи) дьоппуоннар өлөрбүттэр.
1930 — Саха араадьыйата аан бастаан «Саҥарар Дьокуускай» диэн тылларынан саҕалаан сахалыы тахсыбыт.
1931 — Мао Цзэдун Кытайга сэбиэскэй өрөспүүбүлүкэни тэрийбит. Бу өрөспүүбүлүкэ хомуньуустар хонтуруоллуур Кытай сорох оройуоннарыгар үс сыл, 1934 сыллаахха диэри, үөскүү сылдьыбыт. Онтон хомуньуустар «Уһун Айаҥҥа» турунан хоту көспүттэрэ.
1941 — Москуба кыргыһыытын кэмигэр Кыһыл болуоссакка Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин 24-с сылын бэлиэтиир байыаннай бараат буолбут. Бу бараат сэрии саамай ыарахан түгэнигэр Кыһыл Аармыйа уонна норуот сүргэлэрин көтөҕүүгэ улахан суолталаах буолбута.
1967 — АХШ-ка аһаҕас иһитиннэрии туһунан сокуон олоххо киирбит. Икки сыл буолан баран бу сокуонунан 349 тутулуга суох тэрилтэттэн турар PBS (Пи-би-эс, Public Broadcasting System) диэн корпорация олохтоммут. Бу тэрилтэ дойду, ыстааттар бүддьүөттэриттэн уонна успуонсордарынан үбүлэнэр буолан эрэкилээмэттэн тутулуга суох.
1983 — НАТО «Able Archer 83» байыаннай үөрэниини саҕалаабыт, Сэбиэскэй Сойуус Арҕаа Германияҕа уонна Польшаҕа баар сэбилэниилээх күүстэргэ сэриигэ бэлэм буолалларыгар дьаһайбыт.
1989 — Дуглас Уайлдер Вирджиния штаат күбүрүнээтэринэн талыллан, бастакы афроамерикец күбүрүнээтэр буолбут.
1994 — WXYC диэн Хотугу Каролина үнүбүрсүөтүн араадьыйа ыстаансыйата аан дойдуга бастакы интэриниэт-араадьыйа трансляциятын оҥорбут.
1990 — Александр Шмонов диэн силиэсэр демонстрация кэмигэр Михаил Горбачёву ытан өлөрө сатаабыт.

Төрөөбүттэр

1867 — Мария Кюри — Польшаттан төрүттээх Франция физигэ, химигэ. 1903 сыллаахха физикаҕа уонна 1911 сыллаахха химияҕа Нобель бириэмийэлэрин ылбыта.
1888 — Нестор Махно — Украина анархо-коммуниһа, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа.
1879 — Лев Троцкай (дьиҥнээх араспаанньата Бронштейн) — Аан дойду коммунистическай революционнай хамсааһынан диэйэтэлэ, марксист, марксизм биир салаатын саҕалааччыта (троцкизм). Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин тэрийээччилэртэн биирдэстэрэ, Кыһыл Аармыйаны тэрийээччилэртэн биирдэстэрэ, Коминтерн олохтооччулартан уонна кини идеологтарыттан биирдэстэрэ.
1917 — Иван Кульбертинов — аатырбыт снайпер, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, сэрии саамай бэргэн снайпердарыттан биирдэстэрэ (487 өстөөҕү кыдыйбыта ааҕыллыбыт).
1917 — Иннокентий Избеков — саха худуоһунньуга.
1918 — Валерий Кузьмин — сахаттан бастакы лүөччүк, Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
1920 — Екатерина Местникова — дииктэр, ССРС бочуоттаах радииһа, Саха АССР култууратын үтүөлээх үлэһитэ.
1930 — Иван Ворона — геолог, Социалистыы Үлэ Дьоруойа.
1948 — Иван Ярыгин — көҥүл тустууга икки төгүллээх олимпийскэй чөмпүйүөн (1972, 1976), ССРС үтүөлээх тренерэ, дойдулар ардыларынааҕы категориялаах судьуйа.
1949 — Валерий Петров — мэдиссиинэ билимин хандьыдаата, 2005-2016 сылларга Медцентр дириэктэрэ.
1951 — Кирилл Семенов — тыйаатыр уонна киинэ артыыһа, тылбаасчыт, СӨ үтүөлээх артыыһа.

Өлбүттэр

1883 — Константин Неустроев - Урсик ытыллыбыт — Саха сириттэн төрүттээх бастакы народник-революционер, сахаттан биир бастакы учуонай. 1881 сыллаахха Петербурдааҕы университет физика-математика факультетын ситиһиилээхтик бүтэрбит саха бастакы үрдүк үөрэхтээхтэриттэн биирдэстэрэ. Дьыалата быһаарылларыгар ыраахтааҕы Александр III бэйэтинэн кыттыбыта.