1840 сыл
(Мантан: 1840 көстө)
Сыллар |
---|
1836 · 1837 · 1838 · 1839 — 1840 — 1841 · 1842 · 1843 · 1844 |
Уонунан сыллар |
1810-с · 1820-с — 1830-с — 1840-с · 1850-с |
Үйэлэр |
XVIII үйэ — XIX үйэ — XX үйэ |
1840 сыл.
Туох буолбута
уларыт- Тохсунньу 3 — Cаха литэрэтиирэтин бастакы хараҥаччыта Афанасий Уваровскай Санкт-Петербурга баалга сылдьан аан бастаан Николай I ыраахтааҕыны көрбүтүн суруйар.
- Олунньу 6 — Саҥа Зеландияҕа Британия уонна олохтоох маори тойотторо Вайтанги дуогабарын түһэрсибиттэр. Саҥа Зеландия Улуу Британия колонията буолбут.
- Ыам ыйын 21 — Британия Импиэрийэтэ Саҥа Зеландияны бэйэтин холуонньатынан биллэрбит.
- От ыйын 23 — Британия Канаадаҕа бэйэтэ салайынар сир стаатуһун биэрэрин туһунан биллэрбит.
- От ыйын 30 — Николай I «Белоруссия» диэн тылы туттары боппут, ол оннугар «Хотугулуу-Арҕаа кыраай күбүөрүнэлэрэ» диэн тиэрмини киллэрбит.
Төрөөбүттэр
уларыт- Догойуков, Иван Павлович — Догойук уола (1840 — 1930), аатырбыт олоҥхоһут, ырыаһыт.
- Ыам ыйын 7 — Чайковскай Пётр Ильич (1893 өлб.), нуучча композитора, педагог, дирижёр, муусука кириитигэ.
- Сэтинньи 4 — Дмитрий Каракозов (1866 с. суутунан өлөрүллүбүт), өрөбөлүссүйэниэр, Александр II ыраахтааҕын өлөрө сатаабыта.
Өлбүттэр
уларыт- Олунньу 3 — дьиҥ статскай советник, Сенат 3 департаменын 1 отделениетын обер-прокурора, французтары утары Аҕа дойду сэриитин дьоруойа, масон, декабристар бастаанньалырын бэлэмнэспит киһи Саха сиригэр көскө ыытыллыбыт Семён Краснокутскай. Битиимҥэ олорбута. Бырааттарын уонна балтын көрдөһүүтүнэн Тобольскайга көһөрүллүбүтэ (арамачыыстаан босхоҥ этэ).