Ахсынньы 8

Ахсынньы 8 диэн Грегориан халандаарыгар сыл 342-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 343-c күнэ). Сыл бүтүө 23 күн баар.

Бэлиэ күннэр

• Узбекистан Узбекистан — Конституция күнэ
• Финляндия Финляндия — Ян Сибелиус уонна фиинн музыкатын күнэ
• Япония Япония — Бодхи күнэ (Будда өйүн сырдааһынын күнэ)

Түбэлтэлэр

• 1941 — Перл-Харборга АХШ флотун урусхаллааһын сарсыныгар Дьоппуон сэриилэрэ Европа импиэрийэлэрин Азиятааҕы холуонньаларыгар биир бириэмэҕэ саба түспүттэр. Ол иһигэр Шанхайдааҕы дойдулар ардыларынааҕы олохсуйууга, Малайзияҕа, Сингапурга, Гонкоҥҥа, Таилаҥҥа уонна Филиппиныга. Өссө биир нэдиэлэнэн Голландия Ост-Ииндийэтигэр (Индонезияҕа ) сэриинэн барбыттара. Түөрт сылынан Аан дойду иккис сэриитигэр Дьоппуон кыайтарбытын кэннэ колонизатордар ити дойдуларга төннө сатаабыттара да кыаллыбатаҕа.
• 1955 — Европа Сүбэтэ Европа былааҕын ылыммыт.
• 1991 — Беловежскай ойуурга ССРС суох буолуутун туһунан сөбүлэҥҥэ үс союзнай өрөспүүбүлүкэ баһылыктара илии баттаабыттар: Арассыыйаттан Борис Ельцин, Беларусьтан Станислав Шушкевич, Украинаттан Леонид Кравчук. Сэбиэскэй Сойуус оннугар Тутулуга суох иллэр сомоҕолоһуулара (СНГ) тэриллибит.
• 1999 — Москубаҕа Арассыыйа уонна Беларусь холбоһуктаах судаарыстыбаларын тэрийии туһунан дуогабар түһэрсиллибит. Бу тэриллиигэ судаарыстыбаннай сэкиритээринэн Бүлүү райсоветын сэкиритээрэ уонна Дьокуускай баһылыга буола сылдьыбыт Павел Бородин анаммыта уонна 2011 сыллаахха диэри үлэлээбитэ.
• 2008
  • Саха норуодунай суруйааччыта Николай Лугинов Саха Өрөспүүбүлүкэтин ытык киһитэ ааты ылбыт.
  • "Беркакит-Томмот-Дьокуускай" тимир суолга Амманы туоруур күргэ аһыллыбыт.

Төрөөбүттэр

• 1865 — Ян Сибелиус — биллиилээх фиинн композитора, дирижёр, педагог.
• 1918 — Яков Кычкин — Саха драматическай-музыкальнай тыйаатырын артыыһа, Саха АССР үтүөлээх артыыһа. Кини аата дойдутугар Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Маттатын кулуубугар иҥэриллэн турар.
• 1921 — Фёдор Попов (13.10.1943 өлб.) — сахаттан бастакы Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа, Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Мэҥэ-Хаҥалас улууһун ытык киһитэ (1985).
• 1935 — Варвара (Ая) Яковлева — опера ырыаһыта, педагог, РСФСР уонна Саха АССР норуодунай артыыһа.
• 1962 — Римма Васильева — филология билимин хандьыдаата.

Өлбүттэр

• 1962 — Николай Тарскай (1924 төр.) — Саха Сиригэр физкультураҕа күргүөмнээх хамсааһыны төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ, өрөспүүбүлүкэҕэ көҥүл тустуу сайдарыгар сүҥкэн өҥөнү оҥорбут киһи, 1955—1959 сылларга Саха АССР спорткомитетын салайааччыта.
• 1991 — Николай Габышев (10.04.1922 төр.) — саха сэбиэскэй кэминээҕи суруйааччыта, кэпсээнньит, драматуур, тылбаасчыт. Анекдокка майгынныыр "Ытыс саҕа кэпсээннэрэ" 80-с сс. саха ыалын аайы баара.