Тохсунньу 21

Тохсунньу 21 диэн Григориан халандаарыгар сыл 21-с күнэ. Сыл бүтүө 344 күн (ордук хонуктаах сылга 345 күн) баар.

Бэлиэ күннэр

Куустуһуу дойдулар ардыларынааҕы күнэ
Арассыыйа Арассыыйа — Аспирант күнэ
Арассыыйа Арассыыйа — Инженернэй сэриилэр күннэрэ
Барбадос Барбадос — Эррол Бэрроу күнэ. Эррол Бэрроу дойду премьер-миниистирэ этэ, Британияттан тутулуга суох буоларга сүҥкэн суолталаах киһи. Төрөөбүт күнүгэр 1989 сыллаахтан бэлиэтэнэр.
Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ — Альтаграсия күнэ. Иисус ийэтин XVI үйэҕэ суруллубут мэтириэтэ Сальвалеон-де-Игуэй куоракка собуорга харалла сытар. Бу икона дойдуну уонна омугу көмүскүүр диэн итэҕэйэллэр. Бастаан атырдьах ыйын 15 күнүгэр бэлиэтэнэрэ, онтон тохсунньу 21 күнүгэр 1690 сыллаахха французтары кыайбыттарын кэрэһилээн көһөрбүттэрэ
Канаада Канаада — Линкольн Александр күнэ. Линкольн Александр (1922-2012), юрист, Канаадаҕа бастакы хара тириилээх дьокутаат уонна миниистир.
Квебек Квебек — Былаах күнэ
Польша Польша — Эбэ күнэ (Dzień Babci). 1964 сыллаахха Kobieta i Życie сурунаал бэлиэтииргэ көөҕүлээбит күнэ. «Эһэ күнэ» (Dzień Dziadka) биир күн хойутаан, тохсунньу 22 бэлиэтэнэр.

Түбэлтэлэр

1698 — Улуу Посольствотын Голландияҕа хаалларан баран Бүөтүр I Лондоҥҥа тиийбит.
1701 — Бүөтүр I ыйааҕынан Москубаҕа Пушкаар бирикээһин оскуолата аһыллыбыт.
1775 — Москубаҕа Болотнай болуоссакка Емельян Пугачёв өлөрүллүбүт.
1793 — Франция конвена судаарыстыбаны таҥнарыыга буруйдаабытын кэннэ Франция хоруола Людовик XVI гильотинаҕа төбөтө быһыллыбыт.
1858 — Кэлин аатырбыт аҕабыыт Иннокентий Вениаминов Иркутскайга айанын саҕалаабыт, онтон Арассыыйа бэйэтигэр саҥа холбообут Амуур өрүһүн тардыытыгар баар сирдэргэ сылдьыбыт, онтон уолугар Николаевскайга ыалдьыттаабыт уонна күһүн Дьокуускайга кэлбит.
1911 — Монте-Карло раллита бастакытын ыытыллыбыт.
1919 — Ирландия Өрөспүүбүлүкэтэ тутулга суох буолуутун биллэрбит Ирландия түмэнэ олохтоммут. Тутулуга суох буолуу иһин бастакы кыргыһыылартан биирдэстэрэ буолбут.
1922 — РКП(б) киин кэмитиэтин политбюротун мунньаҕа буолбут, онно Саха уобалаһыгар автономияны биэрэр туһунан боппуруос көтөҕүллүбүт. Политбюро чилиэннэрин ыйытыыга Владимир Ленин ону кытта сөбүлэһэрин биллэрбит.
1923 — Саха сиринээҕи Ситэриилээх Киин кэмитиэт (ЯЦИК) бастакы сиэссийэтигэр Бэрэстээтэлинэн Былатыан Ойуунускайы талбыттар.
1925 — Япония Сэбиэскэй Сойууһу билиммит. Дьоппуон сэриилэрэ Хотугу Сахалинтан таһаарыллыбыттар.
1928 — ЦИК «Саха АССР оройуоннааһынын принцибин туһунан» диэн уураах ылбыт. Түөрт степеннээх "өрөспүүбүлүкэ-уокурук-оройуон-нэһилиэк" салайыы систиэмэтин оннугар үс степеннээх "өрөспүүбүлүкэ-оройуон-нэһилиэк" систиэмэҕэ көһөргө ыйыллыбыт.
1930 — ОГПУ Хотугу хомуур этэрээтэ Күһүүр сэлиэнньэтин утарылаһыыта суох ылбыт.
1945 — Москубаҕа ССРС Билимин Акадьыамыйатын Сүрүн ботсаада аһыллыбыт.
2000 — Эквадор кэнгириэһин төрүт омуктар тэрилтэлэрэ күүстэринэн былдьаабыттарын кэнниттэн полковник Лусио Гутьеррес, Карлос Солорсано уонна Антонио Варгас бэрэсидьиэн Джамиль Махуады былаастан туораппыттар. Кэлин байыаннайдар былааһы вице-бэрэсидьиэҥҥэ туран биэрбиттэрэ.
2017 — Дональд Трамп бастакы бэрэсидьиэнниир күнүгэр АХШ 400-тэн тахса куоратыгар уонна 160+ атын дойдуларга Дьахталлар марштара ааспыт. Марш төрүөтүнэн Дональд Трамп дьахталлары утары этиилэрэ буолбуттар. Вашингтоҥҥа 200 000-тан тахса киһи уулуссаҕа тахсыбыт, оттон Америка бары куораттарыгар холбоон — 3,300,000–4,600,000 киһи.

Төрөөбүттэр

1903 — Игорь Курчатов — физик-ядерщик, академик, сэбиэскэй атомнай бомба «аҕата».
1944 — Василий Скрябин — Саха АССР бөдөҥ судаарыстыбаннай уонна уопсастыбаннай диэйэтэлэ, талааннаах салайааччы, Саха Өрөспүүбүлүкэтин норуотун хаһаайыстыбатын Үтүөлээх үлэһитэ, Мэҥэ-Хаҥалас улууһун Ытык киһитэ.
1945 — Владимир Татаринов — ырыаһыт, СӨ норуодунай артыыһа, СӨ үтүөлээх артыыһа, Нам улууһун Ытык киһитэ.
1958 — Василий Горохов — 80-нус сыллар бүтүүлэриттэн 2016 сыллаахха диэри Усуйаана улууһун Силээннээх нэһилиэгин баһылыга.

Өлбүттэр

1775 — Емельян Пугачев — Дон хаһааҕа, 1773—1775 сылларга Арассыыйаҕа ыраахтааҕыны утары бааһынай бастаанньатын салайааччыта. Петр III ыраахтааҕы тыыннаах үһү диэн сураҕы туһанан кини аатын ылына сылдьыбыта.
1793 — Людовик XVI — Франция хоруола, кини кэмигэр Франция Улуу Революцията саҕаламмыта. Гильотинаҕа өлөрүллүбүт.
1924 — Владимир Ленин (Ульянов) — аан дойдуга бастакы социализм дойдутун ССРС төрүттээччитэ, Арассыыйаҕа өрөбөлүүссүйэ тэрийэн былааһы ылбыт киһи.