От ыйын 31 диэн Григориан халандаарыгар сыл 212-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар.

Бэлиэ күннэр

уларыт

Литэрэтиирэ

уларыт
  • Аан дойдуга Гарри Поттер туһунан кинигэлэри сөбүлээччилэр кумирдарын төрөөбүт күнүн бэлиэтииллэр. Бу күн персонааһы айбыт суруйааччы Джоан Роулинг бэйэтэ төрөөбүтэ.
  • Сөбүлүүр кинигэлэри ахтар күн. Аан бастаан 2006 сыллаахха Амстердам кинигэни таптааччылара бэлиэтээбиттэр, онтон атын дойдуларга тарҕаммыт.

Түбэлтэлэр

уларыт
  • Б.э.и. 30 сылАлександрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ.
  • 781Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр.
  • 1498Арҕаа эҥэлэйгэ үһүс айаныгар Христофор Колумб Тринидад арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут.
  • 1655 — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар Вильнюска киирбит, онно алта сыл турбут.
  • 1658Ииндийэҕэ Аурангзеб Улуу Моҕуоллар импэрээтэрдэринэн биллэриллибит.
  • 1715Куубаттан арахпыт көмүс тиэйиилээх Испания хараабыллара Флорида аттыгар күүстээх тыалга түбэһэн тимирбиттэр. 12 хараабылтан 11 тимирбит, ол хараабыллар көмүстэрин билигин да хостууллар.
  • 1740Миитэрэй Лаптев Индигииртэн муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар Эһэлээх диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнүгэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит.
  • 1805 — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин устуоруйата бу күнтэн ааҕаллар.
  • 1860 (эргэ истиилинэн от ыйын 19 күнэ) — Дьокуускайга бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан Большая уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт.
  • 1865 — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар Дьокуускайдааҕы реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит.
  • 1904 — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт.
  • 1911 — академик Радлов В. В. саҕалааһынынан Дьокуускайга Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт.
  • 1912 — Дьокуускайга улахан халабыр буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр.
  • 1919 — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ кэнниттэн Германия өрөспүүбүлүкэ буолбут.
  • 1932 — НСДАП (нацистар баартыйалара) Германияҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт.
  • 1938 — Приморскай кыраай кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр Сэбиэскэй Сойуус уонна Дьоппуон ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт.
  • 1941 — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт.
  • 1954Италия альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн Гималаай хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис.
  • 1955Мииринэй бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар.
  • 1976Канада Монреалыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна Дмитрий Коркин иитиллээччилэрэ Павел Пинигин кыһыл көмүс мэтээли, оттон Александр Иванов уонна Роман Дмитриев үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар.
  • 1985 — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут.
  • 1991АХШ уонна ССРС стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар СНВ-I дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн Сэбиэскэй Сойуус ыһыллыбытын да иһин Арассыыйа бу дуогабары тутуспута.
  • 1992Грузия Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр (ХНТ) киирбит.
  • 2008Марска уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит.
  • 2012 — Харбыыһыт Майкл Фелпс биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан 1964 сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт.

Төрөөбүттэр

уларыт

Өлбүттэр

уларыт


  1. 31 июля провозглашён днём Африканской женщины
  2. События 31 Июля Архыыптаммыт 2013, Муус устар 4 күнүгэр.